Zum Inhalt springen

Skäddel

Uut Wikipedia
Skäddel
Statistieke
Ienwoonertaal 2.442 (2006)[1]
Fläche 35,00 km²
Befoulkengstichte 70 km²
Politik
Lound Düütsklound
Buundeslound Läichsaksen
Loundkring Kloppenbuurich
Meente Seelterlound
Uur
Postleittaal 26683
Tiedzone UTC +1
* Suumertied UTC +2
Koordinoaten 53° 4′ 0″ N, 7° 42′ 0″ A
Websiede www.scharrel.de
Noomenskild Skäddel.
Ju Skäddeler Säärke.
Säärke St. Peter un Paul.
Wiendmäälne in ju Määlnesträite.
Skäddel mäd Säärke, oolde Boanhof un Määlne (1992).
Dät Säntrum fon Skäddel mäd Säärke, Skoule un Määlne
Ju "Brink"-Siedlenge
Dät Kriegertoankmoal fon Skäddel
Moaiklokjewoold un -see und oolde Ticheläi

Skäddel (oolde Skrieuwwiese: Schäddel) is n Täärp in dät Seelterlound mäd 2442 Ienwoonere (2006). Skäddel waas fröier dät maast suudelke Täärp fon Seelterlound, eer in'n Begin fon't 19. Jierhunnert ju Buurskup Seeidelsbierich äntstuude, ju sik gau tou een groot Täärp äntwikkelde. Tou Skäddel heere do Buurskuppe Bäätholt, Heeselbierich, Näiwal, Loanghoarst, Knülke un Skäddelerdom.

Tou dän Noome Skäddel is tou ferglieken dät alleweegense foarkuumende Scharrel, Scharlo mäd Gruundwoud (twäide Lid) la, Hoochdüütsk Loh ' Woold af eepene Steede deeroun', wät in fuul Noomen apträt. As Bestimmengswoud is tou ferglieken dät Ooldhoochdüütske scar 'Plouchscheede', Iesloundsk sker 'Klippe'. Dät kon waiwiese ap ne staile Kaante so as bie Skäddel dät uur 6 m. hooge Halkoouger. Also 'Woold mäd staile Kaante'.

Gans fröier waas Skäddel dät maast suudelke Täärp fon Seelterlound, däälich is dät Seedelsbierich. Noudelk fon Skäddel lait Roomelse. Truch Skäddel fljut ju Seelter Äi. Bie Skäddel lääse die Maiglöckchenwoold un die Maiglöckchensee. Die Seelter-Äi-Paad lapt truch Skäddel.

Dät eerste Moal in ju Geskichte heere wie wät uut Seelterlound in n Uurkunde fon 1319. Ounnuumen wäd ne Besiedelenge uut dät Noude wai in dät leete 13. Jierhunnert.

Uut 1613 is deer n Dokument, dät die Pestoor do Bäidene Unnnergjucht rakt. Siet dän 1. Nov. 1657 wieren deer 2 Jesuiten in't Seelterlound un deer wuuden two Skoulen iengjucht, een in Roomelse un een in Skäddel. Ju eerste Skoule wuud 1658 baud, die eerste Koaster waas Hermann Kiep.[2][3][4]

Ju katoolske Säärke 'St. Peter un Paul' wuud fon 1858-1860 truch dän Säärkebaumeester Bernhard Hensen uut Suugel baud.

Bie ju Gebietsreform fon 1974 wuuden Skäddel un Seedelsbierich mäd do Meenten Roomelse un Strukelje tou ju Meente Seelterlound touhoopefoatet.

In 2011 kreech Skäddel ju Unnerskeedenge "Gouldtäärp 2011 fon dän Loundkring Kloppenbuurich".

In Skäddel stoant dät Seelterfräiske Kulturhuus, dät Fereensbauwierk fon dän Seelter Buund, dät is die oolde Boanhoaf. Deer is uk n Radiostudio, wier Fräiwilligere dät seelter Program 'Middeeges' foar Ems-Vechte-Welle seende. Et rakt deer uk n Biblioteek mäd Bouke in ju seelterfräiske Sproake.

Wiendmäälne un Määlnemuseum

[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
  • Ap Läiwerkekomp hieden do Skäddeler un Roomelster fröier ne Määlne mädnunner.
  • Fluks noudaastelk fon Skäddel häd ne Määlne steen ap dän Määlnbält buppe dät Loundstuk Määlnäkker.
  • Ju Skäddeler Määlne "Hanekamps Wiedmäälne" mäd n Heimatmuseum un Woainremise is ne Galeriehollounder-Wiendmäälne fon 1870 un stoant däälich ap de Tonge in ju Määlnesträite. Oainer is siet 1980 ju Meente Seelterlound. Ju wuud 1985 renoviert un is noch ful betriebsbereit. Ju ganse Holtkonstruktion is siet dät Jiehr 1870 noch uunferannert. In t Innern fon ju Määlne sunt masse oolde loundwirtskuppelke Reewen uutstoalt. Geläägentlik sunt hier uk Uuustaalenge mäd Bielden fon einheimische Künstler tou sjoon. In ju Määlne kon siet n poor Jiere uk hilked wäide. Ju Määlne kon alle two Wieken suundais besichtiged wäide. Dät wäid organisierd fon dän Skäddeler Määlnefereen.

Kultuurelle Fereene

[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
  • Turnhalle un deer is n Skutsfereen "Hubertus".
  • Sportverein Scharrel von 1923 e.V.
  • Gebr. Bruns Heizungskesselbau GmbH
  • Nikko-Wierk, Näiwal
  • Claassen-Maschinenbau GmbH Skäddel - Moaket Metaldeele
  • Eedwierk Brinkmann, Skäddel

Bädden in ju Meente Skäddel

[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Buurmästere fon Skäddel bit tou 1974

[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
  • 1946 - 1961 Wilhelm Awick-Meyer
  • 1961 - 1968 Hermann Tellmann
  • 1968 - 1972 Hermann Knelangen
  • 1972 - 1974 Heinrich Kröger

Ferbiendenge ätter buuten

[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]


Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen

[beoarbaidje Wältext]

Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen:

  1. Bürgerverein Skäddel
  2. Websiede Litje Skoule Skäddel: 400 Jier skäddeler Skoulen
  3. Franz Dwertmann: Das grosse Sterben der kleinen Schulen, Vechtaer Druckerei und Verlag, 1984, ISBN 3-88441-025-3
  4. Franz Strotmann, Kleine Schulchronik des Saterlandes, Sept. 1983
 
Täärpe un Buurskuppe in Seelterlound
Woapen fon Seelterlound

Täärpe
Roomelse | Seedelsbierich | Skäddel | Strukelje
Buurskuppe
Baalenje | Bäätholt | Bieuwelte | Boukeläsk (Klaaster) | Fäärmesound | Hällene I + II | Heeselbierich | Hollen | Hollenbround | Hollenerfoan | Idafeen (bit 1974) | Knülke (Skillup) | Loanghoarst | Muddebierich | Näiskäddel (bit 1974) | Näiwal | Roomelse-Aast | Roomelse-Wääst mäd Häärst, Hoogebierich un Raake | Seedelsbierich-Kolonie | Skäddelerdom | Strukelje-Wääst | Ubbehusen | Uutände | Wietsound

 
Bauwierke in Seelterlound

Säärken
Roomelse | Seedelsbierich | Skäddel | Strukelje
Määlne
Hollen | Skäddel
Uur
Klaaster Boukeläsk | Marine-Seender Roomelse | Seelterfräisk Kultuurhuus