Benutser:Kening Aldgilles/Oolde Siede seelterfräiske Literatuur

Uut Wikipedia
Uutwoal fon seelter Bouke
Lesebouk foar Seelterlound (1953-1965) Touhoopebuunen is dät Lesebouk wuddelk tou n tjuk Bouk wuuden.
Two Sieden fon ju Tiedskrift Seelter Trjoue 4-4-8/9 (Häärst 1969)
G. Grosser mäd Die litje Prins
Dät naiste Seelter Bouk: Tuusterpäiter, 2010, uursät fon Gretchen Grosser

Die Begriep Seelterfräiske Literatuur uumfoatet do literariske Wierke in ju seelterfräiske Sproake.

Geskichte[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

foar 1950[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Ju seelterfräiske Literatuur fangt eerste 1846 gjucht oun mäd ju Ärskienenge fon ju seelter Spräkwoudesamlenge. Gesina Lechte-Siemer (1911-2007) waas ju eerste Dichterske in ju seelterfräiske Sproake, dät Tjooterstuk Louts Hinerks Tjoue häd ju 1931/32 skrieuwen.

1950-1990[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Dät Ooldenhuus waas ne Uutgoawe fon Hermann Janssen (1888-1971) dät in 1964 publiziert wuuden is. As 1953 do Saitengsstukke Lesebouk foar Seelterlound in dän General Anzeiger ounfängen, waas Janssen die wichtichste un ätter eenige Tied bolde die eensichste Mee-Oarbaider. Janssen uursätte maast Stukke uut dät Düütske un deerbie geen dät him moor uum algemeene Anweendenge (Geböärnisse, Geskichte, Technik) as uum literariske Qualität. Där ätter häd hie touhope mäd Pyt Kramer noch foar ju Seelter Trjoue skrieuwen, wierfoar uk moorere unbekoande Seelter literariske Seeken skrieuwen hääbe.

Naitied[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Twiske Ticheläi un Baarenbierich is ju seelterfräiske Oarbaid fon Theo Griep (1916-2007) dät hie alleenich skrieuwen häd, in Touhoopeoarbaid häd hie sowäil in dät Seelterfräisk as uk Düütsk skrieuwen. Margaretha Grosser (*1934) häd gjucht fuul seelterfräiske Bouke skrieuwen, ju Dööntjen un Fertälstere uut Seelterlound Serie is gjucht bekoand un uk Margeriten uut min Tuun un Mien Tuunschiere konnen hier ärwäänd wäide. In 2009 un 2010 häd Gretchen (Margaretha) Grosser Die litje Prins un Tuusterpäiter ätter dät Seelterfräiske uursät. Dät näie Tästamänt un do Psoolme sunt in dät Jier 2003 truch Marron Curtis Fort ätter dät Seelterfräiske uursät.

Seelterfräiske Skrieuwere (mäd Bielde)[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]


Seelterfräiske Fertällere[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

  • Fokke Hemken (Griep)
  • Remmer Dumstorf
  • Wilhelm Kramer
  • do Fertällere bie Frerichs, Hettema, Firmenich, Strackerjan, Bröring, Siebs.

Seelterfräiske Tiedskrifte[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

  • Hermann Janssen (sen.) un Pyt Kramer, Seelter Trjoue, Tiedschrift foar alle Seelter. Ärskeen älk Fjoondelsjier mäd 12 Sieden A5 fon Suumer 1966 bit Eende 1972. Sälwenferlaach, Elst (G) NL. (schablonierd)
  • Eala

Seelter Saitengstukke[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

  • H. Janssen un Uurswäkke, Lesebouk foar Seelterlound. In: General Anzeiger, (West)rhauderfehn 1953-1963. 368 + 2 Sieden A5 in 2 Spalten.
  • Th. Deddens, Dööntjen ut Seelterlound. In: Münsterländische Tageszeitung 1977-1981, 115 Sieden A5 in 2 Spalten. Maast mäd düütske Uursättenge.
  • Margaretha Grosser, Dööntjen un Fertälstere uut Seelterlound, in General-Anzeiger, Rhauderfehn, un Nordwest-Zeitung.
Muusewänt un Kittegientje

Bieldefertälster ap Seeltersk[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Dät roat uk 'n poar Bieldefertälster ap Seeltersk:

  • Dät Bieldefertälster Muusewänt un Kittegientje hier online
  • Deer waas iensen 'n oold Wieu, uursät fon Hermann Janssen, 1960 hier online
  • Robin Hood, uursät fon Gretchen Grosser un oare, 1998
  • Tuusterpäiter, uursät fon Gretchen Grosser, 2010

Sjuch uk[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Bouke[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

1. Flugge Literatuur ap Seeltersk[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

  • Deer waas iensen 'n oold Wieu (Hermann Janssen, 1960)
  • Dät Ooldenhuus (Hermann Janssen un Pyt Kramer, 1964)
  • Seelter Trjoue, Sumer 1969 (Pyt Kramer un Hermann Janssen)
  • Litje swotte Sambo, Uursättenge fon Pyt Kramer, 1971
  • Fiene Stemmen (G. Lechte-Siemer, 2004)
  • Dät ganse Lieuwend (G. Lechte-Siemer, 2004)
  • Twiske Ticheläi un Baarenbierich (Theo Griep, 2002)
  • Dät Näie Tästamänt un do Psoolme (M.C. Fort, 2003)
  • Aus meinem Leben / Uut mien Lieuwend (Ahlrich Cordes, 2004)
  • Dööntjes un Fertälster uut Seelterlound Beend 1-3 (M. Grosser 1992,93,94)
  • Sienke Koodiegel fertäld (M. Grosser, 1994)
  • Wie sjunge Seelterfräisk, M. Grosser, 1998)
  • Seelter Märchenbouk (M. Grosser, 1999)
  • Margeriten uut min Tuun (M. Grosser, 2001)
  • Mien Tuunschiere (M. Grosser, 2005)
  • Seelterfräisk Soang- un Beedebouk (M.Grosser, 2009)
  • M. Grosser mäd Die litje Prins, 2009
  • Die jungen Saterfriesen, 10 Jahre Saterfriesisch im Kindergarten, Bouk un CD, ätter 't düütsk uursät fon H. Münzebrock, 2009
  • Tuusterpäiter (uursät fon G. Grosser, 2010)

2. Uur Seelterske Bouke[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

  • Uumesleek fon dät eerste Seelter Woudebouk, Pyt Kramer, 1961, Seeltersk-Düütsk-Fräisk
  • Seelter Woudebouk, Dät eerste Seelter Woudebouk, Pyt Kramer, 1961
  • Saterfriesisches Wörterbuch, M.C. Fort, 1980
  • Kuute Seelter Sproakleere, (Pyt Kramer, 1982)
  • Lound un Noomen (Pyt Kramer, 1993)
  • Woudelieste Düütsk-Seeltersk (Pyt Kramer, 1996)
  • Seelter Seeken (Theo Griep un Pyt Kramer, 1999)

Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen[beoarbaidje Wältext]

Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen:

Seelter Geskichten fiende sik al bie do Unnersäikere siet sowät 1800, besunners bie Minssen un Bröring. Hier foulgje bloot apaate seelter Bouke.

  • Hermann Janssen un Pyt Kramer (Hrsg.), Dät Ooldenhuus, Dööntjen, Geriemsele un Wät toun Laachjen ap Seeltersk. Ostendorp Verlag, Rhauderfehn 1964. 80 S.A5.
  • Gesina Siemer, Louts Hinerks Tjoue, n Tjooterstuk in fjauer Deele, 48 S.A5 = Seelter Trjoue, 1971. (Originoal-Hondskrift 1931/32).
  • Helen Bannerman, Litje swotte Sambo. Uursät fon Pyt Kramer. Nordfriisk Instituut, Bräist/Bredtedt 1971. 62 S.A5. Illustrierd.
  • Hermann Janssen sen. un Uurswäkke, Ne Koare ful Spoas, Utsoachte Stukke ut dät Feentjer Blääd (d.i. Lesebouk foar Seelterlound), 48 S.A5 = Seelter Trjoue, 1971, Nr.2- 4.
  • Gesina Lechte-Siemer, Ju Seelter Kroune. (Gedichte). Ostendorp Verlag, Rhauderfehn 1977. 126 S.A4 lääsend. Bielden uut Seelterlound: Bruno Ewen..
  • Marron C. Fort, Saterfriesisches Volksleben, Ostendorp Verlag, Rhauderfehn 1985. Foulkskundelke Texte mäd düütske Uursättenge ut Strukelje [fertäld fon Wilhelm Kramer]. 156 S.A4 lääsend.
  • Marron C. Fort, Saterfriesische Stimmen, Ostendorp Verlag, Rhauderfehn 1990. Foulkskundelke Texte mäd düütske Uursättenge ut Skäddel (fertäld fon Maria Awick, Theodor Griep, Heinrich Kröger, Fokke Hämken, Leni Seeger, un Bernhard Wilkens) . 196 S.A4 lääsend.
  • Margaretha (Gretchen) Grosser, Dööntjes un Fertälster uut Seelterlound. Sälwenferlaach, Roomelse 1992, 56 S.A5.
  • Margaretha Grosser, Dööntjes un Fertälster uut Seelterlound 2. Sälwenferlaach, Roomelse 1993, 60 S.A5.
  • Theodor Storm, Die littje Häwelmon. In Seelterfräisk skrieuwen fon Margaretha Grosser. Bielden fon Elena Panowa.. Druckerei Niehaus, Bäärsel/Barßel 1993. 24 S.A5.
  • Margaretha Grosser, Dööntjes un Fertälster uut Seelterlound 3. Sälwenferlaach, Roomelse 1994, 57 S.A5.
  • Margaretha Grosser, Sienke Koodiegel fertäld. Mäd Bielden fon Ulli Bohmann. Sälwenferlaach, Roomelse, 1994, 24 S.A5.
  • John F. Hooker, Robin Hood, ap Seelterfräisk. Uursät fon Gretchen Grosser, Ingeborg Einhaus un Johanna Evers. Illustrierd (Comic). Ferlach Jens Quedens, Amrum, 1998. 16 S.A4.
  • Gretchen Grosser, Wie sjunge Seelterfräisk. Seelter Läidertexte. Sälwenferlaach, Roomelse 1998, 64 S.A5.
  • Theodor Griep un Pyt Kramer (Hrsg.), Seelter Seeken, Noomen-Sproake-Geschichte. Sälwenferlaach, Mildaam 1999. Änthaalt eenige Fertälster.
  • Margaretha Grosser, Seelter Märchenbouk, Sälwenferlaach, Roomelse 1999, 48 S.A5. Illustrierd.
  • Margaretha Grosser, Margeriten uut min Tuun, Een Seelterfräisk Leesebouk. Sälwenferlaach, Roomelse 2001, 108 S.8o. Tittelbielde: Jena Anmene.
  • Theo Griep, Twiske Ticheläi un Baarenbierich. Schäddeler Geschichten. Pyt Kramer, Sälwenferlaach, Mildam 2002.
  • Ju Biebel-Uursättenge fon Marron C. Fort: Dät Näie Tästamänt un do Psoolme in ju aasterlauwersfräiske Uurtoal fon dät Seelterlound, Fräislound, Butjoarlound, Aastfräislound un do Groninger Umelounde. Oldenburg 2000, ISBN 3-8142-0692-4 mäd Ienfierenge.
  • Ahlrich Cordes, Aus meinem Leben/ Uut mien Lieuwend, Mildaam 2004.
  • Gesina Lechte-Siemer, Dät ganse Lieuwend, Seelterfräiske Gedichte un Läidere. Ait/ Friesoythe 2004. 107 Sieden.
  • Gesina Lechte-Siemer, Fiene Stemmen, Seelterfräiske Gedichte un n Läidere foar litje Bäiden. Romelse – Seelterlound 2004. 61 Sieden.
  • Gretchen (Gräitje) Grosser, Geschichten, Gedichte un Läidere fon Sunnerkloas tou Kööntje. Sälwenferlaach, Roomelse 2005, 50 S.A4. Illustrierd.
  • Gräitje Grosser uut Roomelse, Mien Tuunschiere, Seelterfräisk Leesebouk, Sälwenferlaach, Roomelse 2005, 68 S.A4. Tittelbielde.
  • Gräitje Grosser, Seelterfräisk Soang- un Beedebouk, Sälwenferlaach, 2009, 48 Sieden A5.
  • Gräitje Grosser, Die litje Prins, Seelterfräiske Uursättenge, Roomelse 2009, 95 Sieden.
  • Gräitje Grosser, Tuusterpäiter, Seelterfräiske Uursättenge fon dän Struwwelpeter, 2010, 32 Sieden.
  • Gräitje Grosser, Do Dierte bie ju groote Buurensteede an 'n Diek (50 Sieden, 2012)

Fon "https://stq.wikipedia.org/w/index.php?title=Benutser:Kening_Aldgilles/Oolde_Siede_seelterfräiske_Literatuur&oldid=112558"