Limbuurchsk
Dät Limbuurchske (Limburgs/Lèmbörchs, Plat, de. Limburgisch) is ne Gruppe fon Wäästgermaniske Dialekte, ju fon sowät 1.400.000 Moanskene boald wäd in Belgien, Düütsklound un Do Niederlounde. Uk baale Moanskene in do Fereende Stoaten fon Amerikoa do Sproaken. Limbuurchske Dialekte sunt tou n Biespil Montfortisk, Zentroal-Limbuurchsk, Kleverloundsk, Höäwelloundsk, Ripuariske Uurgongssproaken, Belgisk Limbuurchsk un Maastrichtisk. Dät rakt two wichtige Skrieuwwiesen: Veldeke (etymologisk: Limburgs/functie/computerke) un Nasjenaal (gjucht ap ju Uutsproake: Lèmbörchsj/fönksje/kepjöjteke).
Sproaken
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Dät Limbuurchske dät in Do Niederlounde spreeken wäd, is ientoudeelen in uungefeer füftien Gruppen. Fon Noud ätter Suud: Kleverloundsk - Zentroal-Limbuurchsk - Belgisk Limbuurchsk - Etsbergisk - Montfortisk - Sint-Joostisk - Putbroeksk - Deelgoardisk - Koningsbosch - Heerenstraat - Ripuariske Uurgongssproake - Höäwelloundsk - Eijsdensk - Epensk - Ripuarisk. Eenige Ljuude fiende dät Maastrichtiske uk n apart Dialekt, oaber do maaste fiende dät et tou dät Zentroal-Limbuurchske, Belgisk Limbuurchske af dät Höäwelloundske heert. Die Dialekt fon Venlo wäd betrachted as ne Uurgongssproake twiske dät Zentroal-Limbuurchske un dät Kleverloundske.
Dialektkoarte
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Fergliek mäd uur Germaniske Sproaken
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Seeltersk | Montfortisk | Zentroal. | Höäwelloundsk | Kleverloundsk | Niederloundsk | Düütsk | Ängelsk |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Sies | kieës | kees | kiès | kees | kaas | Käse | cheese |
iek | ich | ich | iech | ik/ek | ik | ich | I |
du | doe | doe | doe | gi'j | jij/gij | du | you/thou |
pleegje | plieëge | verplege | verpliège | verplege | verplegen | pflegen | nurse |
uk | ouch | ouch | ouch | ouk | ook | auch | too |
ätter | afte ~ nao | nao | nao | naor | naar | nach | to |
Oudak | aafdaak | aafdaak | aafdaak | afdak | afdak | Abdach | shelter |
Ooge | oug | oug | oug | oug ~ oog | oog | Auge | eye |
Been | bein | bein | bein | bein ~ been | been | Bein | leg |
Deensk - Düütsk - Läichdüütsk - Noudfräisk - Seelterfräisk - Sorbisk - Sproaken fon do Sinti un Roma |