Museumstäärp Kloppenbuurich

Dät Museumstäärp Kloppenbuurich – Läichsaksisk Fräiluchtmuseum in ju läichsaksiske Kringstääd Kloppenbuurich is een fon do ooldste Fräiluchtmuseen Düütsklounds. Dät Museum häd ju Apgoawe, do loundelke Bautoankmoale fon dät Buundeslound Läichsaksen tou ärfoarskjen un in Biespiele originoalgetjou tou dokumentierjen.

Dät Läichsaksiske Fräiluchtmuseum is ne Non-Profit-Organisation. Owwol et ju Iengjuchtenge nit deeruum gungt, muugelkst fuul Besäikere antoulokjen, hied dät Museumstäärp Kloppenbuurich 2009 moor Besäikere as älk uur Museum in Läichsaksen (250.000).^[1] 2004 wieren unner do Besäikere ca. 60.000 Bäidene un Jungfoulk, do in dän Roome fon dän Skoulunnergjucht do Anboode fon dät Museum bekiekeden.

Geskichte

Dät Museumstäärp wuud 1934 fon dän Kloppenbuurger Studienräid Heinrich Ottenjann anlaid. Fierelk eepend wuud dät an n Heemelfoartsdai 1936. An n 13. April 1945 wuuden säks Huuse fon dät Museumstäärp truch Artilleriefjuur fernäild, deerunner uk die Quatmannshoaf. Die Hoaf wuud bit 1962 detailgetjou rekonstruierd. Ätterfoulger fon Heinrich Ottenjann as Museumsdirektor wuud sin Suun Helmut Ottenjann - fon 1961 bit 1996. Siet 1996 is Uwe Meiners Direktor fon dät Fräiluchtmuseum.

Apgoawe

Dät Läichsaksiske Fräiluchtmuseum fungiert däälich as Foarskengs- un Bildengsiengjuchtenge tou ju Kultuur- un Buuräigeskichte. Do museumspädagogiske Anboode sunt altied hondlengs- un produktorientierd.^[2]

Dät Museumstäärp is uk ne Foarskengsiengjuchtenge. Sweerpunkte fon ju Foarskengsoarbaid sunt deerbie Foulkskunde, Regionoalgeskichte un Huusfoarskenge. N Team fon träi Wietenskuppere, ounhooldend unnerstöänd truch Volontäre un Projektpartnere, foarsket t.B. an historiske Wällen, beglat dän Apbau fon näie Huuse, ploant Uutstaalengen etc. Dokumentierd wäd disse Oarbaid nit bloot in wietenskuppelke Tiedskrifte un Beende, dät Museumsdorf publiziert uk oaine Bouke un Skrifte.^[3] Unnerstutsed wäd dät wietenskuppelke Personoal truch Hondwierkere, do dät Museumstäärp instandhoolde un do Besäikere traditionelle Oarbaidswiesen demonstrierje.^[4]

Foar Ärhooldengsmäitnoamen an Bauwierke kricht dät Museumsdorf siet 2009 fon ju Carola-Wüstefeld-Stiftenge 50.000 Euro jierelk.^[1]

Anboode

Dät Läichsaksiske Fräiluchtmuseum wiest ap n Areoal fon uumtränt 20 ha ju Geskichte fon dän londelke Ruum fon Läichsaksen fon dät 16. Jierhunnert bit tou däälich. In uur 50 historiske Bauwierke mäd do touheerige Buurentuune un ap uur Nutsflächen fon de Buuräi wäd die Wondel in dät Ferhooldnis Moanske-Uumwaareld thematisierd.^[2]

Ounfangs wuud ju Foarm fon dän Wierapbau wääld, ju do Huuse as Prototype in dän Uur-Bautoustand wiesde. Weesentelke Bautype fon dät läichdüütske Hallenhuus un fon dät aastfräiske Gulfhuus wäide so präsentierd. Siet do 1970er Jiere wäide Huuse unner Bewoarenge fon do Spuuren fon hiere Geskichte un beleeken tou do Biographien fon hiere Bewoonere wier häärstoald.

Ieuwenske Bauwierke, do ju Buuräi un dät Hondwierk tjoonden, un Woonhuuse fon do Loundoarbaidere befiende sik ap ju Gruunde fon dät Museumstäärp Kloppenbuurich uk ne Fäkwierksäärke uut Klein-Escherde (1698 apbaud) un ne Buurskupsskoule uut Renslage (apbaud 1751).

Buute ju eegentelke Museumstäärpsgruunde is noudelk fon ju Höltinghauser Sträite n grooten Foanplouch apstoald.

Wiedere Informatione uur do eenpelde Objekte sunt in n interaktiven Loageplan tou fienden.

In dät Jier 2011 skäl mäd dän Bau fon ne näie Iengongshalle mäd integrierd kultuurhistorisk Sentrum ounfangd wäide. Ju Finanzierenge skällen sik dät Lound Läichsaksen, die Loundkring un ju Stääd Kloppenbuurich deele. In dätsälge Jier skäl dät Woonhuus fon ne Woainmoakeräi uut dät Jier 1564 kloormoaked weese. Dit Bauwierk skäl dan dät ooldste ap ju Gruunde fon dät Museumstäärp weese.^[1]

Buuräi un Hondwierk – Woon- un Wirtskaftshuuse

Fon aal do Bauwierke, do ju Buuräi tjoonden, sunt besunners die Quatmannshoaf (uut Elsten, apbaud 1805) un ju Wehlbuurich (uut Wehdel, apbaud 1750) töu ärwäänen.

Unner do Bauwierke fiende sik ieuwenske Buuren-, Hiere- un Loundoarbaiderhuuse moonige Biespiele fon dät loundelke Hondwierk: Traaleräi, Tinjooteräi, Houf- un Woainsmitte, Koopersmitte, Leederskoumoakeräi, Hoskemoakeräi, Skraineräi, Timmermonswierksteede, Bjouhuus, Kuuperäi, Blaufaaweräi, Soadeleräi, Potteboakeräi, Gould- un Säälwersmitte as uk techniske Kultuurtoankmoale as Määlnen un Kraftmaskienen.

In dät Museumstäärp Kloppenbuurich wäd fersoacht, ne muugelkst fulboodige Riege fon do ferskeedene Oarde fon dät oolde Hondwierk un ju Technik deerfon in dän loundelke Ruum in dän Oarbaidsouloop deertoustaalen.

Määlnen

Siet 2008 is dät Museumstäärp ne Station an ju Läichsaksiske Määlnensträite. Do Raisende ap disse Feriensträite kon dät bjoode:

ne Bokwiendmäälne uut Essern (Loundkring Nienburg), uk Stonnermäälne naamd, wäil uum 1638 apgjucht.
ne Kappenwiendmäälne uut Bokel (Loundkring Kloppenbuurich) uut dät Jier 1764, n Galeriehollounder, uk Oachtekaantwiendmäälne of kuut „Hollounder“ naamd.
ne Kokerwiendmäälne uut Edewecht (Loundkring Ammerlound) uut dät Jier 1879, uursproangelk as Woaterskäpmäälne konzipierd.
n Göäpel uut Mimmelage (Loundkring Ossenbrääch); ne holtene Määlne, uk Hoangstegöäpel of Rosmäälne, tou dät Määlnjen fon dät Koarel, uum 1850 bit 1890 apbaud. Mäd Hälpe fon Hoangste wuud Koarel määlnd. Ju in dät Täärsk- un Koarelskäin fon dän Hoaf Wehlbuurich befiendelke Rosmäälne uut dät Jier 1868 is ju lääste noch ärheeldene Rosmäälne in Läichsaksen.

Bokwiendmäälne (Stonnermäälne)
Kappenwiendmäälne
Kokerwiendmäälne
Hoangstegöäpel in dät Skäin fon dän Hoaf Wehlbuurich

Seelterlound

Uut Seelterlound stounde dät Auks Huus uut Skäddel un dät Eepen Huus uut ju Tied uum 1800 fon Deddens uut Hollenerfoan in dät Musseumstärp.

Auks Huus uut Skäddel ferträt dän Foarmarsk fon dät Fräiske Huus ätter dät Suude.
Woondeel fon dät Aukshuus
Köäkene in dät Aukshuus
Eepen Huus in dät Museumstäärp

Sammelengen un Uutstaalengen

In do Sammelengen fon dät Museum befint sik uk die berüümde Meteorit Ooldenbuurich (Fragment 'Bissel', 4,84 kg) die der 1930 in do Täärpe Bissel (Meente Großenkneten) un Beverbruch (Meente Garrel) fon n Heemel faalen is. Dät Exemploar is oawers nit eepentelk uutstoald.

Do Resultoate fon ju uumfangrieke Museumsoarbaid wäide dät Publikum anhound fon uutwäälde Biespiele in ounhooldend wikseljende Sunneruutstaalengen in ju Buurich Arkenstede un dät Münchhausenskäin museumsdidaktisk apberat präsentierd.

Loundpaatie

Siet 2002 rakt dät älke Jier twiske Christi Heemelfoart un dän Sundai foar Pingster ne „Tuunpaatie“ ap ju Gruunde fon dät Museumstäärp Kloppenbuurich.

Die „Genius loci“

Dät Gruundengsjier 1934 rakt Anlas tou ju Froage, of ju Gruundenge fon dät Museumstäärp Kloppenbuurich Uutdruk fon ju nationalsozialistiske Bloud un Boudem-Mythologie weese skuul. Uunbeapsichtiged wäd disse Ounnoame truch ju „Zentrale für Unterrichtsmedien im Internet“ holpen, deertruch dät ju Geskichtskoastere dät Museumstäärp as „Museumsdorf Cloppenburg (NS)“ foarstoalt, wierbie oawers „NS“ foar „Niedersachsen“ (Läichsaksen) stoant.^[5]

Innerdoat is ju Gruundenge fon dät Museumstäärp Kloppenbuurich in ju Kontext fon ju Geskichte fon ju Heematbewäägenge tou betrachtjen: Ju äntstuud al uum 1880 as Reflex fon ju Ferstääderenge fon Düütsklound un fon dät Interesse fon fuul Stääde an ne Ärinnernge an hiere Buurenwuttele. Uut ju Bewäägenge hääruut wieren in dät Lound Ooldenbuurich 1910 al dät Ammerlounder Buurenhuus in Bad Twiskoan un 1912 ju Rookkate in Neuenburg as sinnelk belieuwboare Ärinnerengssteeden äntsteen. In Kloppenbuurich sälwen wuud 1922 n Heimatmuseum gruunded.

Uut disse Bewäägenge hääruut äntwikkelde Heinrich Ottenjann dät Konzept fon dät Museumstäärp Kloppenbuurich, dät dan 1934 fuleended wuud. Do Nationalsozialiste befoarwoudeden ju Idee fon ju Foarderenge fon ju Heematpleege un instrumentalisierden un ideologisierden ju in dät Äntstounden begriepene foulkskundelk-agroarhistoriske Anloage, ju oawers sieläärge nit in dän Sin tou ne NS-Kultsteede wuud as sowät dät ieuwenso fon Gaulaiter Carl Röver unnerstutsede Projekt Stedingseere in Bookholzberg.

Däälich reagiert me in dät Museumstäärp Kloppenbuurich eer raitsed ap ju Unnerstaalenge, dät skuul ne Naite reeke twiske Heeimatferbuundenhaid un nationalsozialistiske Ideologie: In dät Museumstäärp rakt et nit bloot räägelmäitich Feranstaltengen, do der uur nationalsozialistisken Uungäist apkloorje skällen,^[6] man Betjoonstede fon dät Museumstäärp gunge uk ap Anfroage apkloorerisk tougong: Biespielswiese kommentierje jo ju These, do Hoangstekoppe ap läichsaksiske Buurenhuuse (Fäkbegriep: Hallenhuuse) skällen ursproangelk Uurblieuwsele fon Hoangste-Offere weesen hääbe, deermäd, dät dät n fon do Nationalsozialiste ferbratten Mythos weese skäl, ju der kritisken wietenskuppelken Wröich nit standhoolde kon.^[7]

Sjuch uk

Lieste fon europäiske Fräiluchtmuseen ap ju düütske Wikipedia
Helmut Ottenjann

Literatuur

Hermann Kaiser, Helmut Ottenjann: Museumsführer Museumsdorf Cloppenburg - Niedersächsisches Freilichtmuseum, Stiftung Museumsdorf Cloppenburg (1995) - ISBN 3-923675-14-3
Hermann Kaiser: Ein Haus und eine Familie in schweren Zeiten: Der Wiederaufbau der Hofanlage Wübbe M. Meyer aus Firrel, Ostfriesland im Museumsdorf Cloppenburg , Stiftung Museumsdorf Cloppenburg (2003) - ISBN 3-923675-92-5

Weblinks

Commons: Museumstäärp Kloppenbuurich – Mediendoatäie

Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen

Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen:

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Heinrich Kaiser: 250.000 Gäste im Museum. „Oldenburgische Volkszeitung“. 30. Dezember 2009. S. 14
↑ ^2,0 ^2,1 Niedersächsischer Bildungsserver: FÖJ-Einsatzstellenliste 2004/2005. S. 121
↑ Homepage des Museumsdorfs. Abschnitt Forschung
↑ Homepage des Museumsdorfs. Abschnitt Zimmern, Hobeln, Malen - Die Handwerker des Museums
↑ ZUM: Museen im Land (Liste von Museen, die als außerschulische Lernorte geeignet sind)
↑ Carola Lipp u. a. (Hg.): Volkskunde in Niedersachsen. Referate der Tagung vom 28. Februar bis 2. März 2001 im Museumsdorf Cloppenburg – Niedersächsisches Freilichtmuseum, insbesondere das Fachreferat von Heidi Rosenbaum, Oliver Doetzer und Sigrid Anna Friedreich „Zum Stellenwert biographischer Forschung in der Sozialgeschichte von Familie und Kindheit – am Beispiel des Projekts ‚Kinderalltag im Nationalsozialismus‘“. (Inhaltsverzeichnis)
↑ Kirsten Reinhardt: „Warum haben die Niedersachsen Pferdeköpfe am Dach?“, in: Der Tagesspiegel, 27. März 2006.

Museen un museoale Iengjuchtenge in dät Ooldenburger Lound
Museen Skäddeler Määlnemuseum \| Foan- un Feenmuseum Elisabethfeen \| Museum Buurich Stickhusen \| Museumstäärp Kloppenbuurich \| Feen- un Skeepfoartsmuseum Wäästrauderfeen \| Skoulmuseum Folmhuusen Museoale Iengjuchtenge Museumsiersenboan Ammerlound-Bäärsel-Seelterlound (MABS)

[Kaiser14-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Heinrich Kaiser: 250.000 Gäste im Museum. „Oldenburgische Volkszeitung“. 30. Dezember 2009. S. 14

[foej121-2] 2,0 ^2,1 Niedersächsischer Bildungsserver: FÖJ-Einsatzstellenliste 2004/2005. S. 121

[3] Homepage des Museumsdorfs. Abschnitt Forschung

[4] Homepage des Museumsdorfs. Abschnitt Zimmern, Hobeln, Malen - Die Handwerker des Museums

[5] ZUM: Museen im Land (Liste von Museen, die als außerschulische Lernorte geeignet sind)

[6] Carola Lipp u. a. (Hg.): Volkskunde in Niedersachsen. Referate der Tagung vom 28. Februar bis 2. März 2001 im Museumsdorf Cloppenburg – Niedersächsisches Freilichtmuseum, insbesondere das Fachreferat von Heidi Rosenbaum, Oliver Doetzer und Sigrid Anna Friedreich „Zum Stellenwert biographischer Forschung in der Sozialgeschichte von Familie und Kindheit – am Beispiel des Projekts ‚Kinderalltag im Nationalsozialismus‘“. (Inhaltsverzeichnis)

[7] Kirsten Reinhardt: „Warum haben die Niedersachsen Pferdeköpfe am Dach?“, in: Der Tagesspiegel, 27. März 2006.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]