18. Januoar

Die achttienste Januoar is die achttienste Dai fon dän Gregorioansken Kalänner, somäd blieuwe noch 347 (in Skaltjiere 348) Deege bit tou dät Eende fon't Jier tou.

Foarfaale

336: Marcus wäd foar'n Biskop fon Room kädden un foulget deermäd ap Silvester I. ätter soogentien Deege Vakanz.
708: Sisinnius wäd as Ätterfoulger fon Johannes VII. ätter 89 Deege Vakanz as Poabst inthronisierd.
1535: Francisco Pizarro gruundet unner dän Noome "Ciudad de los Reyes" (Stääd fon do Köänje) ju Stääd Lima, däälich ju Haudstääd fon Peru. Ju näie Stääd lait ap dän Gruundsleek fon een allere Siedelenge fon Ienheemske oun't suudelke Ouger fon ju Äi Rimaq (Spoansk: Río Rímac).
1671: Die ängelske Fräi-Büüter Henry Morgan äroobert mäd sien Ljuude Panama-Stääd, dät doomoals to dät Vize-Köänichriek Peru heert. Ju Plunnerenge brangt foar do Oungriepere een Fermuugen, in ju Stääd wäd Fjuur laid, hiere Bewoonere wäide massakrierd.
1701: Truch ju Krounenge fon dän brandenbuurichsken Kurfürst un prüüsken Heertoach Freerk III. toun Köönich Freerk I. in Prüüsen äntstoant dät Köönichriek Prüüsen.
1778: James Cook äntdäkt ap sien trääde Suudsee-Raise as eersten Europäer Hawaii un naamt do Ailounde "Sandwich-Ailounde".
1801: Die ruske Zar Paul I. moaket Georgien tou een ruske Provins.
1823: In Chile wäd die Diktoator Bernardo O’Higgins ousät, een Junta regiert insteede fon him. Ramón Freire y Serrano marskiert ap ju Haudstääd un wäd ap dän 5. April dät näie Stoats-Upperhaud.
1871: Die prüüske Köönich Wülm I. wäd in dän Speegelsoal fon't Slot Versailles foar'n Kaiser uutruupen un dät Düütske Kaiserriek wäd gruunded.
1996: Lübecker Bround-Ounsleek - Fermoudelk Neonazis lääse in een Asylbewierwer-Heem in Lübeck Fjuur. Deerbie stierwe tjoon Ljuude, soogen deerfon noch Bäidene. 55 moor wäide ferseerd. Ju Fjuurlääse wäd nit apkloord.
2007: Die Orkoan Kyrill, die läipste Orkoan sänt dän Lothar fon'n 26. Dezember 1999, lukt uur Europa wäch. 47 Moanskene kuume tou Dood, Seekskoaden fon moor as een Milliarde Euro äntstounde.
2020: Bie Terror-Ounsleeke fon do Huthi-Milizen in ju Stääd Ma'rib in dän Jemen rakt dät 116 Doode.

Tou Waareld keemen

1743: Ignazio Gaetano Boncompagni-Ludovisi, italieensken roomsk-kathoolsken Kardinoal
1747: Michele Di Pietro, italieensken roomsk-kathoolsken Kardinoal
1853: Fanny Stresow, düütske Moalerske
1880: Alfredo Ildefonso Schuster, seelich-spreekenen italieensken Benediktiner-Mönk, Äärts-Biskop fon Mailound un Kardinoal
1882: Anna Siemsen, düütske Koasterske, Politikerske un Skrieuwerske
1930: Maria de Lourdes Pintasilgo, portugiesiske Politikerske un Premier-Ministerske
1963: Emmanuel Chukwudi Eze, nigerioansken Philosoph
1964: Enrico Lo Verso, italieensken Skauspieler
1981: Erschüügiin Otgonbajar, mongoolsken Moaler
1982: Joanna Newsom, US-amerikoanske Musikerske
1983: Samantha Mumba, iriske Sjungerske un Skauspielerske
1988: Angelique Kerber, düütske Tennis-Spielerske

Stuurwen

1213: Tamar, Köäniginne fon Georgien
1547: Pietro Bembo, italieensken roomsk-kathoolsken Kardinoal un Sproak-Geleerden
1613: Regina Protmann, seelich-spreekene Gruunderske fon do Katharinen-Sustere
1918: Caroline Barbey-Boissier, Swaitser Botanikerske un Skrieuwerske
1921: Filippo Camassei, italieensken roomsk-kathoolsken Gäistelken, eerste Latiensken Patriarch fon Jerusalem, leeter Kardinoal
1927: Hermann Müller-Thurgau, Swaitser Plonten-Physiologe, Botaniker, Önologe un Wienranken-Tuchter
1977: Carl Zuckmayer, düütsken Skrieuwer
2002: Martha Strasser, düütske kommunistiske Wierstoundlerske juun dän Nasjonoalsosjoalismus