Sahel

Die Sahel (fon dät Arabiske ساحل, wät sofuul betjuudt as Ouger / Kuste, düütsk: der Sahel / die Sahelzone) is dät Gebiet fon Afrikoa, die sik suudelk an juu Sahara anslut.

Loundskup

Die Sahel bestoant foarallen uut Toudensavanne, man ieuwenske juu Toudensavanne rakt dät noch Gäärs- un Struuksavanne, in dän suudelken Sahel rakt dät uk Druuge Savanne, deerjuun is in dän noudelken Sahel Wüüste un Hoolichwüüste tou fienden.

Klima

In dän Sahel rakt dät unnerskeedelke Klimate: in dän noudelken Sahel is dät druuch un heet, in dän suudelken Sahel deelwiese fuchtiger. Dät kon me oaber nit aaltiede so kweede, deeruum dät dät in dän Sahel n tropisk Wikselklima rakt, dät hat, dät sik ne druuge Jierstied mäd ne wäite ouwikseld. Die Wiksel is oaber täämelk uunräägelmäitich, oafer rakt dät loange Druuchten un dan wier bloot gans kuut Rien.

Hier sjucht me dän Unnerskeed fon juu druuge un juu wäite Tied an juu sälge Steede

Desertifikation

Juu Wüüste Sahara woakst fääre ätter Suuden wai. In doo noudelke Deele fon dän Sahel äntstounde also näie Wüüstenflakten. Sunne Wüüstenbieldenge hat inne Fäksproake "Desertifikation". Truch dät Woaksen fonne Befoulkenge hääbe doo Moansken in dän Sahel däälich uk moor Fäi as fröier, Kamäile, Bäiste, Schäipe, man foarallen Säägen. Doo fernäile dan uk fuul moor Natuur, un wan joo dät ganse Boark fon aan Boom iete, dan stäärft die Boom. Buutendät fertrappelje doo fuul Gäärs, wäil moor, as joo iete, un stampje dän Boudem fääst un suurje him mäd hieren Mjuks un hiere Miege uuremäite, wiertruch deer dan nit moor fuul woakst.

Ap dät Diagramm gjuchts sjucht me, dät dät sänt sowät 1970 in dän Sahel in doo maaste Jiere minner Rien roate, as in dän Truchsleek fon't twintichste Jierhunnert. Dät is oaber in doo lääste Jiere nit moor so joop unnern Truchsleek as in doo tachentiger Jiere, die Sahel skäl uk däälich fuul gräiner weese as doo. Juu Froage is, af düsse Druuchte fon juu Desertifikation kumt, of juu Desertifikation truch düsse Druuchte meebedingd is.

Doo Ljuude dwo uk wät juun juu Desertifikation. Een Methode is dät sonaamde Zaï, dät uk as Tassa beteekend wäd. Deer wäide litje Gate greeuwen un mäd organisk Materioal apfälld. Doo Termiten ferdeele düt Materioal dan inne Äide un moakje dän fästen Boudem wier loos. Wan juu fuchtige Jierstied kumt, kon me deer wät plonted wäide. Deer wäide dan mongs Fäildere moaked, mongs wäide deer dan oaber uk Boome plonted, wät wäil die duurhoafteste Wai is, juun juu Desertifikation tou kampjen.

Deerfoar is n Grootprojekt ploand: "Gräine Muure fon Afrikoa in n Sahel". Dät skäl aan fieuw Kilomeetere breeden un soogenduusend Kilometere loangen Wooldstriepe fon Senegal in dät Wääste bit Dschibuti in dät Aaste wäide. Dät wuude 2005 fonne Afrikoanske Union ploand.

Lounde

Doo foulgjende Lounde sunt gans af deelwiese in dän Sahel:

Deele fon't noudelke Äthiopien
dät noudelke Burkina Faso
Eritrea
Mali (Midde)
dät suudelke Mauretanien
Niger (suudelke Midde)
dät gans noudelke Nigeria
dät noudelke Senegal
Sudan (Midde)
Tschad (Midde)