Sahara

Uut Wikipedia
Fäls-Wüüste
Sound-Wüüste
Fäls- un Sound-Wüüste

Juu Sahara, fon Arabisk صحراء‎, ṣaḥrā (Wüüste), is ne Wüüste in Noud-Afrikoa. Juu is so'wät 8,6 Millionen km2 groot. Juu is gjucht loangsk, juu Truchmäite fon Aaste (Port Sudan) ätter Wääste (Nouadhibou) bedrächt 5500 km, fon Noude ätter Suude an juu breedeste Steede (Biskra ätter Agadez) "bloot" so'wät 2000 km.

Suudelk fonne Sahara kumt die Sahel.

Relief[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Die grootste Deel fon juu Sahara wierket as ne Ieuwene, man juu Qattara-Molle in dät Noud-Wääste fon Ägypten lait 137 m djoop unner dän Meeresspeegel, man dät rakt uk doo Ahggar-Bieriche in dät Suude fon Algerien un doo Tebesti-Bieriche in dän noudelken Tschad. Deer kon me Bieriche mäd moor as 3000 m Hoochte fiende.

Geologie[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

68 % fon juu Sahara sunt steeniche Ieuwenen, 22 % Soundwüüste mäd Duunen un 10% sunt Steenbierge un Höäwele. In dän Noudelken Haaldeel fon juu Wüüste kon me foarallen Kalksteen un Laie fiende, man dät rakt uk bienaist aal uur Steene in juu Sahara. Die Sound koom fon groote Sarksteenbieriche in juu Midde fon juu Sahara. Doo sunt dan ferweederd, wiertruch die Sound äntstuude, die dan truch Äien in ferskeedene Deele fon juu Sahara späilt wuude un in dät Pleistozän truch Wiend un Woater fääre ferdeeld wuude.

Lounde[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]