Koleopterologie
Koleopterologie is n Deelgebiet fon juu Entomologie (juu Insekte-Wietenskup), also uk fon juu Biologie (juu Lieuweweesen-Wietenskup). Juu Koleopterologie befoatet sik mäd Ruste (Coleoptera).
Geschichte
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
(Sjuch uk in dän Artikkel Ruste)
Al in juu Midde fon dät 19. Jierhunnert häd C. G. CALWER ne Touhoopefoatenge fon juns Themoa unner dän Noome "Die Naturgeschichte der Käfer Europas" schrieuwen un Alfred Russel Wallace sammelde in juu Malaiiske Inselgruppe (däälich:Indonesien) Ruste fon juu Familie Cerambycidae. Leeter, 1895 bit 1899 häd L. GANGELBAUER sien "Käfer Mitteleuropas" in tjo Beende schrieuwen, man sunner Bielden. 1908 bit 1916 koom "Fauna Germanica - Die Käfer des deutschen Reiches" fon EDMUND REITTER hääruut, ne Oarbaid, juu uk däälich noch bie fuul Wietenskuppere as seriös un nit feroalerd jält.
Sammelenge fon Ruste
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Älken Koleopterologe häd sien oaine Trike, Ruste tou fangen. Ap ferscheedene Wiesen kon me Fallen moakje, toun Biespiel mäd fuule Fruchte as Budden. Moonige Koleopterologen wollen nit bloot dood fuunene Dierte in hiere Sammelengen dwo, sunnern ook doo lieuwende Ruste, doo joo dan uumebrange. Deertou kon me Soagelse af suugend Papier (as in n Schiethuus) mäd Äätek-Äther truchwäitje un in n Buddel mäd n breeden Hoals oundwo. Me mout dän Buddel oawers noch goud mäd n Koark fersluute konne. Me mout appaasje, dät die Äätekäther dän Buddel nit feräisje kon, hie schuul also in n Twieuwel uut Glääs weese, moonige Oarde fon Plastik konnen deerjuun feräised wäide. In dissen Buddel stäärft n Rust. Ätter EDMUND REITTER schäl me n Rust in Spiritus smiete, dan stärft hie ook. Wan me n dooden Rust präparierje wol, mout me eerste sien Beene ätter buuten fixierje, in ne Sammelenge schuul me doo Beene goud sjo konne, wült mongs kon me bloot in dissen Fal juu Oard ärkanne. Dan kon me doo ap ne Näddel apspiesje, man dät is beeter, wan me doo mäd n woaterlöösboaren Klieuwestof an n apspieseden Striemel Papier apbaket, dan wäd ap neen Fal n wichtich Deel an juu Unnerkaante fon dän Rust fernäild un me kon him in n Twieuwel foar ne näie Bestimmenge wier fon dän Papierstriemel wächmoakje. Man Uumebrangen fon Dierte, bloot foar ne Sammelenge, is nit goud. Innerdoat nit bie doo Ruste, man bie moonige exotiske grattere Dierte, sunt al groote Schoaden passierd, bloot wült doo Moanskene toachten, joo moute doo Dierte foar hiere Sammelengen uumebrange. Me schuul dät also bloot foar wietenskuppelke Swäkke moakje, un deerbie betoanke, dät me doo maaste Oarde uk mäd Hälpe fon Photografien ärkanne kon, un, dät me ne uumfangrieke Sammelenge uk mäd juns Ruste, doo me älken Dai dood fiende kon, apbaue kon. Me schäl deerbie oawers uk uurlääse, dät nit doo Sammlere, sunnern doo, doo dän Lieuwendsruum fernäile, dän grootsten Schoade foar doo Ruste brange.