Slacht fon Maiwand
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ju Slacht fon Maiwand waas aan militärisken Stried ap dän 27. Juli 1880 twiske ju Britiske Armee un afghaniske Striedere in dän twäide ängelske-afghaniske Kriech. Do Afghanen wonnen ju Slacht juun two britiske un indiske Brigoaden.
Foaruutgungende Geskichte[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Ätter ju Kriechsferkloorenge wieren britiske Troppen ap dän 21. November 1878 in Afghanistan ienmarskierd un hieden Kabul, Kandahar, Dschalalabad un Khost besät.
Die afghaniske Emir Shir Ali fluchtede, ap ruske Hälpe hoopjend, ätter Mazar i Sharif, man hie stoorf al in dän Februoar 1879. Sin Suun un Ätterfoulger Mohammed Yakub kuude sik nit loange hoolde un so foulgede him sien fon do Briten stöänd Bruurs-Bäiden Abdur Rahman Khan ap dän Troon. Ätter dän Ferdraach fon Gandamak bestimden do Briten ju Buutepolitik fon Afghanistan un kontrollierden dät Lound mäd Garnisonen.
Man Herat liech buute ju wuddelke britiske Kontrolle un in't Foarjier 1880 roate dät deer moor un moor Waiwiesengen ap, dät die Heersker fon junner Ayub Khan Troppen touhoopelook.
Ap dän 21. Juni 1880 kreegen do Briten Beskeed, dät düsse säks- bit aachteduusend Mon groote Armee ap dän 15. Juni in ju Gjuchte fon Kandahar oumarskierd waas.
Bit dän 11. Juli tou wieren, in Outäiwen fon dän afghaniske Angriep, an dän Hilmend unner Brigadier George Burrows 2599 Suldoaten un säks Kenunnen touhoopeleeken wuden. Jo fereenden sik junner mäd een afghaniske Armee fon moor as säksduusend Mon un säks Kenunnen unner dän Befeel fon Sher Ali. Man ju Tjoue fon düsse Troppen wude fon bee do Uppermonljuude moor un moor betwieuweld. Noch eer jo äntwoapend wäide kuuden, moiterden hiere Infanterie- un Artillerie-Eenhaide un looken ou, uum sik ju Armee fon Ayub Khan antousluuten. Bie ju Ferfoulgenge fon do Moitere kuuden do Kenunnen touräächhoald wäide.
Ayub Khan waas Burrows nu toalenmäitich uurlaid un Burrows besloot, sik ap een Sträiten-Skiere bie Kushk-i-Nakhud tourääch tou luuken. Sik ätter dät befäästigede Kandahar tourääch tou luuken, hiede Ayub Khan ju Muugelkhaid lät, in't Lound fräi uumetou tou loopen. Burrows besloot, ju in't Foaren kuumende Kavallerie fon do Afghanen tou sloon, eer ju fäindelke Haudmacht waikuume kuude.
Ferloop[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Ap dän 26. Juli tälde ju britiske Apkloorenge Beskeed, dät do foaruutgungende Fäinde Maiwand roaked häbe un die Räst fon ju Armee ap dän touken Dai waikuume un 10500 Mon mäd 34 Kenunnen uumfoatje skuul. Burrows wüül ju Ättergjucht nit leeuwe. Ap dän Mäiden fon dän 27. Juli marskierde ju britiske Brigaden ätter Maiwand ou, deer ju Apkloorenge fääststoalde, dät ju afghaniske Haud-Armee indäid bloot noch two Uuren fier wäch waas. Foar een Touräächluuken waas dät nu tou leet, uumdät ju fäindelke Armee uurs apgruunde fon hiere grattere Gauegaid ju Muugelkhaid häiwed hiede, Kandahar tou besätten. Nu koomen do 2599 Briten mäd 18 Kenunnen 8500 Afghanen mäd 30 Kenunnen toumäite, un do afghaniske Troppen hieden bietou noch Stöän fon Stommes-Striedere, do sik him anslooten.
Do Briten wieren bie do Infanteriewoapen technisk fier uurlain, wilst se bie ju Artillerie fier unnerlain wieren. Burrows liet do Transport- un Fersuurgengs-Eenhaide fon Troppen skuuld in dät Täärp Mahmudabad. Wäästelk fon Mahmudabad waas een joope Glieuwe, ju sik fon Suudwääste ätter Noudaaste loot un dan in noudwäästelke Gjuchte oubeegede. Do Briten geenen nit fier fon Mahmudabad in noudwäästelke Gjuchte uur ju Slucht. Wät moor as aan Kilomeeter fääre noomen hiere Kenunnen Steede un skooten fon Ketier foar alwen oun ap ju afghaniske Kolonne. Ju Infanterie geen gjuchts un links fon ju Artillerie in two Linien in Staalenge. Do Briten waas dät slumped, in dät Toumäitekuumen in ju Slacht as eerste Apstaalenge tou niemen un dät Fjuur tou eepenjen.
Do Afghanen hieden do Briten ätter links uur ju Slucht gungen blouked un beegeden sälwen ätter Gjuchts ou. Ayub Khan wuude wies, dät ju fäindelke Ferdäägengsstaalenge ap eepen Fäild ap bee do Sieden tou ferseerjen waas un befuul ju Kavallerie an sien gjuchte un do bietoukeemene Infanterie un do Stommesstriedere ap sien linke Side, wier jo in ju ätter Noudwääste oubeegjende Glieuwe in Staalenge geenen. In ju Midde sätte hie ju regulääre Infanterie, uum ju Linje touhoope tou hoolden. Een hoolwe Uure ätter dät Eepenjen fon't Fjuur begon ju uurlaine afghaniske Artillerie tou kampjen un skoot ap ju britiske Lienje.
Kuut foar Middai begonnen do Stommesstriedere dän Angriep ap ju gjuchte Siede fon do Briten, man ju wuden fon ju mäd beetere Ruure bewoapende Infanterie touräächsloain un moasten wier in ju Glieuwe Skuul säike.
Ap ju uur Kaante betruuede ju afghaniske Kavallerie ju linke Siede fon do Briten. Do bee heel buute stoundene Infanteriekompanien beegeden een bitje ätter binne un wuden fon ju Reserve ferloangerd, uum sik deer juun tou weerjen.
Dät Skjooten fon do Briten twong ju Kavallerie, ap Ferskot tou blieuwen. Man in düsse Tied koom ju afghaniske Artillerie deer naier bietou. Uk do Infanterie-Regimente marskierden in Kolonnen ap ju Midee fon ju britiske Lienje uumetou. Burrows liet ju britiske Infanterie foargunge uum ju Apstaalenge fon do afghaniske Kolonnen mäd Skjooten tou ferhinnerjen. Uumdät do britiske Ruure fääre skjoote kuuden, moasten do Afghanen mäd läipe Ferläste wier ap Ferskot gunge.
Nu stoalden do Afghanen hiere Troppen uurs ap, fierden ju Artillerie naier an dän Kamp, sammelden ju Infanterie in ju Midde un betruueden as Oulänkenge do Sieden fon do Briten. Tou ju sälge Tied greepen do bietoukeemene Troppen do tou'n Skuul fon do Transport- un Fersuurgengs-Eenhaide touräächlätte Briten oun un boonten him. Uum hoolich two ättermiddeeges geen do eerste britiske Kenunnen ju Munitsjoon uut. Aan Kavallerieangriep ap ju linke Siede kuude touräächsloain wäide. Uum Klok two geen dät afghaniske Artillerie-Fjuur uut.
Uum hoolich tjo greepen bietoukeemene Afghanen uut ju Glieuwe dät Säntrum un ju Linke Siede oun. Die linke Flöägel fon do Briten begon uutnuur tou faalen un ju Artillerie geen fon dät Sleekfäild wäch. Uk dät Säntrum stuude nit moor fääst. Aan fon Burrows anoardenden Kavallerie-Angriep wude touräächsloain un do Riedere looken sik ätter Mahmudabad tourääch. 100 Mon fon dät '66th (Berkshire) Regiment of Foot stoalden sik in do Fruchttuune bie Khik tou'n Kamp un wuden bit ap dän lääste Mon dooded.
Do Briten fluchteden in ju Gjuchte fon Kandahar un moasten groote Ferläste wainieme, man do hieden noch gratter weesen, wan do Afghanen nit ferpuused hieden, uum tou plunnerjen.
Do Briten hieden 1757 Doode un 175 Ferseerde un ferloosen groote Massen fon Fersuurgengsgoud un Munitsjoon. Do Afghanen ferlossen 1250 äächte Suldoaten un twiske 800 un 1500 bietoukeemene Striedere.
Foulgen[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Aaldät Ayub Khan een Uurwinnenge roaked hiede, kuude hie daach nit Kandahar iennieme. Wan hie Burrows mäd do foaruutgungende Troppen buunen hiede, hiede hie mäd sien Haudarmee Kandahar besätte kuud. Sogoar ätter sien Uurwinnenge liet hie oachte Deege fergunge, eer hie tou een Beleegerenge foar Kandahar ferskeen, wier ju Ferdäägenge bit düssen Dai tou fonsäärm wier beeter oardend waas.
Do Briten hieden dän Fail moaked, hiere Troppen ap Kandahar Helmand un Kalat tou ferdeelen, insteede do juun Ayub Khan in Herat ientousätten. As jo läiweloa hiere Troppen touhoopefierd hieden, uurwon Generoal Frederick Roberts Ayub Khan ap dän 2. September in ju Slacht fon Kandahar. Man do Briten moasten iensjo, dät dät foar ju Truchsättenge fon hiere politiske Ineressen neen militäriske Löösenge roate un looken sik bolde ätters uut Afghanistan tourääch.
Dät do Briten so läip juun Fäinde ferlädden häbe, do maast as unnerlain säin wuden (uk in Isandhlwana) feruurseekede aan grooten Wierluud in Grootbritannien.
Literatuur[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
- Ali A. Jalali, Lester W. Grau: Expeditionary Forces: Superior Technology Defeated – The Battle of Maiwand. In: Military Review. Bd. 81, Nr. 3, Moai/Juni 2001, Foarloage:ISSN, S. 71–82 (Wierpränt in: Harold E. Raugh, Jr (Uutreeker): The British Army 1815–1914. Ashgate, Aldershot u. a. 2006, ISBN 0-7546-2564-8, S. 345–356).
Weblinks[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Commons: Slacht fon Maiwand – Sammelenge fon Bielden, Filme un HeerdoatäieFoutnooten / Oankelde Ätterwiese[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
- ↑ Ali A. Jalali, Lester W. Grau: Expeditionary Forces: Superior Technology Defeated – The Battle of Maiwand. In: Harold E. Raugh, Jr (Uutreeker): The British Army 1815–1914. 2006, S. 345–356, hier S. 348, 354, 355.