Zum Inhalt springen

Foulkewonderenge

Uut Wikipedia
Foulkewonderenge in dät twäide bit dät füüfte Jierhunnert

Ju Foulkewonderenge is die Noome foar do Toage, do der foarallen fon germaniske, man uk fon uur Foulke fon dät fjoode Jierhunnert bit dät säkste Jierhunnert moaked wuuden uut dät Aaste un dät Noude fon Europa un doo der dän Unnergong fon dät Roomske Riek as Foulge hieden.

Ju Foulkewonderenge fäng al oun foar dän traditionelle Begin fon dät Middeloaler. Do Ienfalle fon do ‘Barboare’ koomen foarallen fon do apluukende Hunnen, do do Foulke buute do Skeede fon fon dät Roomske Riek apdreeuwen. Disse Ienfalle wieren uk nit älkemoal gewaltsoam. Al in dät trääde Jierhunnert slooten do Roomske Ferdraage mäd do Barboare uursiede Skeed. In do Ferdraage wuud bestimd, dät do Barboare binne dät dät Riek woonje doarsten, wan jo do roomske Gesätse respektierden. Jo wuuden bruukt as Pufferzone juun uur Ientringlinge. So koomen t.B. do Saliske Franken in Taxandrien (däälich Noud-Belgien dät Riek binne. Jo kuuden sik uutwiedje bit ätter Doornik (Tournay) bolde an dät frantsööske Skeed fon däälich. Oarich gau skuulen disse Barboare apklieuwe in de Sälskup truch ju Roomske Armee. Toueerste wuuden jo iendeeld in apaate Hälptruppen, do ‘Auxilia’, man leeter uk bie do reguläre Truppen. Eende fon dät fjoode Jierhunnert ferdäägende Stilicho, Suun fon dän Köönich fon do Vandalen, as Generoal dät Riek juun do binnefaalende Visigoten. Bie dän Unnergong fon dät Wäästroomske Riek waas ju Befoulkenge so ne Fersmiltenge fon Foulke, wier do barboare n grooten Deel fon uutmoakeden.

In dät Jier 376 fällen do Visigoten dän Balkan binne un siedelden sik an in Thrakien un Mösien (Serbien). Dan 410 plunnerden jo ju Stääd Room unner Fierenge fon Alarik. In dät Jier 418 siedelden jo sik in Aquitanien un stifteden deer dät Visigotiske Köönichriek Toulouse, wät ap eende fon dät füüfte Jierhunnert fon Cádiz bit tou Nantes räkte. Man jo ferloosen 507 Aquitanien un heelten bloot Spanien uurich. As jo 711 sloain wuuden bie Jerez de la Frontera, ferloosen jo bolde dän ganse Iberiske Hoolfinsel an do Mauren, uutgenuumen n litjet Köönichriek in Noud-Spanien.

Do Aast-Goten sluugen 488 Odoaker un koomen uum 490 ätter Wääst-Europa wai. In dät Jier 493 troangten jo japper truch in Italien un bauden ne Hoafholdeenge uut in Ravenna. Man 552 wuuden jo fon do Langobarden praktisk uutrotted.

Do Hunnen wieren Asiatiske Nomaden, do der berüchtigd wieren foar hiere Grausoamkaid. In dät Jier 450 fällem jo unner Fierenge fon Attila Galliien binne. Man al 451 wuuden jo sloain ap do Katalauniske Fäilde (ainewaine uum Troyes) fon n Heer fon Germanen un Roomske, wät fierd wuude fon aan fon do lääste ‘Roomske’Generoale fon Betjuudenge: Aetius.

Aastelke Germanen

[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Do Aastelke Germanen (do Vandalen, Sueben un Alamannen) faadenden in de Noacht fon dän 31. Dezember 406 uur dän Rhien un rukten foar ätter dät Suude. Do Vandalen looken plunnerjend truch Gallien un koomen 409 uur do Pyrenäen. Unner Druk fon do Visigoten looken jo aal fääre ätter dät Suude. In dät Jier 429 faadenden jo uur ätter Marokko un toulääst sstifteden jo n Köönichriek (dät Vandalenriek) in Noud-Afrrika mäd Zentrum Karthago. Deer bauden jo fluks ne Flotte un geene n uur ap Piraterie. Bolde n Jierhunnert loang wieren do Vandalen dän Skräk fon dät Middelmeer. 455 plunnerden jo sogoar Room. Toulääst 533 wuuden jo sloain fon dän Aastroomske Fäildheer Belisarius. Do Sueben looken n Eende mäd do Vandalen ap un siedelden leeter in Noud-Spanien, wier jo leeter sloain wuuden fon do Visigoten.

Angelen, Saksen un Fräisen

[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Do Angelen, Saksen un Fräisen fuuren fon Fräislound, Jutlound un Dänemark uur ätter Groot-Britannien, ferdreeuwen do uursproangelke Keltiske Härskere ätter doo Uuteenden fon dät Oailound un stifteden hiere oaine Köönichrieke (sjuch uk Heptarchie).

Do Saliske Franken toulääst koomen 358 dät Roomske Riek binne in wier Taxandrien. In dät Jier 440 stifteden jo n Köönichriek mäd as ZentrumDoornik. Jo wiededen hier Riek aal fääre uut ätter dät Suude, unner Childerich bit tou ju Somme, leeter unner Chlodwig bit tou ju Loire. Bie dän Dood fon Chlodwig 511 behärskeden jo bolde de ganse roomske Provinz Gallien, ju der ätters ‘Frankriek’ heeten diede, also dät Riek fon do Franken: ju Merovingiske Dynastie. Kategory:Middeloaler Kategory:Germanisk Oalerdum