Bretonisk
Dät Bretoniske (Brezhoneg) is ne Insel-Keltiske Sproake, ju der trots ju Klassifikation daach ap dät Fäästlound boald wäd. Disse Sproake äntstamt also nit dät Galliske, man is eer äntsteen uut do Brythoniske Sproaken, foarallen uut dät Korniske. Leeter koomen do Bretone ätter dät Fäästlound ( 4. bit 7. Jierhunnert) un deerbie noomen jo hiere Sproake mee, wierbie jo uk noch eenige Elemente uurnoomen fon dät in Gallien domoals noch sporadisk boalde Galliske.
In dit Gestrich fon Asterix wäd uk noch Gallo boald, ne litje Sproake, ju der fon dät Latienske oustammen däd un also Romanisk is, just as dät Frantsööske.
Dät Bretoniske waas ju Sproake fon do hooge Ljuude bit dät 12. Jierhunnert, wierättter die Oadel dät ätter hiere Meenenge stilfullere Frantsööske as Standoardsproake uurniemen diede. As schrieuwene Sproake wuude in ju Bretagne, ju der bit in dät 16. Jierhunnert altied ne gewisse Uunouhongegaid hiede, dät Latienske ferwoand, man ou dät 15. Jierhunnert uurwon hier uk dät Frantsööske.
Dät Bretoniske wäd däälich noch fon sun 300.000 bit 500.000 Ljuude boald un fersteen, fuul minner as do 1.300.000 Ljuude do dät in 1930 kuuden. Dät is je so, dät ju Sproake maast noch fon do allere Ljuude boald wäd un dät ju also fon Uutstierwen betruued wäd. Fääre kon me noch bemäärke, dät uum 1900 älkuneen in ju Bretagne Bretonisk koande un bolde dän Haaldeel fon ju Befoulkenge Bretonisk baalen diede. Ju Taal gungt noch altied stoadich tourääch. Daach rakt dät noch immer ne interessante Literatuur ap Bretonisk.
Dät Bretoniske is ju eensichste Keltiske Sproake, ju der bit ap däälich nit eepentelk anärkoand is. Dät frantsööske Gesäts kwäd daach “ju Sproake fon de Republik is Frantsöösk”.
Dät Bretoniske häd 4 Dialekte:
- dät Cornouallais
- dät Léonard
- dät Trégorrois
- dät Vannetais