Argentinien
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Argentinien is een Lound in't Suude fon Suudamerikoa, dät in 1816, do noch unner dän Noome Fereende Provinse fon dän Río de la Plata, uunouhongich fon Spanien wuuden is. Ju Haudstääd is Buenos Aires.
Geografie
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Loundskuppelke Beskrieuwenge
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Argentinien lukt sik fon dän suudelke Deel fon ju suudamerikoanske Atlantik-Kuste bit in do aastelke Anden, in do dät heele wäästelke Skeed fon Argentinien ferlopt. In do argentinske Anden lait uk die Aconcagua, dät is die hoochste Bierich fon Suudamerikoa un dän heele Amerikoanske Dubbelkontinent. In dät Noudwääste fon Argentinien sunt do Pampas tou fienden, dät sunt subtropiske Gäärs-Stäppen. Deer lait uk die Río de la Plata naamde Mundengstjoachter fon dän Río Paraná un dän Río Uruguay, wier een ticht besiedeld Rebät mäd ju Haudstääd Buenos Aires tou fienden is.
Groote Stääde
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Buenos Aires, ju politiske Haudstääd un ju wirtskuppelke Midde fon Argentinien, häd foar sik sälwen man 2.890.151 Ienwoonere (Stound 2010). Touhoope mäd een groote Riege Foarstääde, do noch n Stoatus as oaine Meenten hääbe, hiede ju Metropolruumte Gran Buenos Aires in't Jier 2017 sowät 14,9 Millionen Ienwoonere. Wäkke fon düsse Foarstääde sunt niks as Woon-Kwattiere, man wäkke hääbe uk Bedrieuwe foar sik.
Córdoba, mäd 1,6 Mio. Ienwoonere ju twäidgrootste Stääd fon dät Lound, ferföiget uur grattere Produktsjoons-Steeden un häd ju ooldste Universität fon dät Lound (ju Nasjonoale Universität Córdoba, spoansk: Universidad Nacional de Córdoba). Rosario in ju Provinz Santa Fe (1,3 Mio. Ienwoonere) is die twäidgrootste Hoawen fon dät Lound un een Industrie un Honnels-Säntrum. Mendoza (1 Mio. Ienwoonere) is ap't bääste foar sin Wien- un Frucht-Ounbau bekoand, man dät tjoont uk as Ferbiendenge foar dän Honnel mäd Santiago de Chile. San Miguel de Tucumán (883.000 Ienwoonere) is die Uursproang fon ju Uunouhongegaid, ju Stääd wuude truch ju intensive Buuräi, besunners truch dän Ounbau fon Sukker-Roor, wirtskuppelk un kulturell betjuudend, man dät leed in do lääste Jiertjaande unner ju Krise in düssen Wirtskups-Sektor un is däälich een fon do Stääde mäd ju grootste Äärmouds-Roate fon dät Lound. Man do Universitäten in düsse Stääd hääbe uurregionoale Betjuudenge un wäide biespilswiese fon Studenten uut Bolivien besoacht.
Ailounde
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Aaldät Argentinien een loang leekene Kuste häd, rakt dät deer bloot n poor Ailounde. Ju grootste is ju Isla Grande de Tierra del Fuego, dät grootste Ailound, dät tou dän Fjuurlound-Archipel heert. Düt Ailound häd aaltouhoope 47.020 km², man dät is apdeeld twiske Argentinien (21.571 km²) un Chile (25.429 km²). Dät twäide betjuudende Ailound-Rebät is dät Suude fon ju Provinz Buenos Aires, wier sik in do Buchten Bahía Blanca un Bahía Anegada two groote Rebätte fon Wääd-See fiende (wier ju See bie Äbbe druuch lait). Do Ailounde junner sunt flak un mäd Uutnoame fon ju Isla Jabalí, wier ju Boade-Siedelenge San Blas lait, sunt do nit bewoont. Dät grootste Ailound junner is ju Isla Trinidad mäd 207 km². Fääre rakt dät foar ju patagoniske Kuste n poor litjere Fäls-Ailounde. Striedich Territorium sunt do Falklound-Ailounde (uk: Malwinen), do suudaastelk fon Argentinien in dän Atlantik lääse. Jo sunt Britisk Uursee-Rebät, man Argentinien stoalt deer sänt 1833 Ounspröäk ap, wät in't Jier 1982 tou dän Falklound-Kriech fierde, dän Argentinien ferloos. Argentinien wol uk dät britiske Uursee-Rebät Suud-Georgien un do Suudelke Sandwich-Ailounde foar sik hääbe, do uk in dän Falklound-Kriech uumkamped wieren un britisk bleeuwen.
Noaberlounde
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Noaberlounde fon Argentinien sunt:
- Chile in dät Wääste
- Bolivien un Paraguay in dät Noude,
- Brasilien un Uruguay in dät Noud-Aaste
- Suudaastelk deerfon lait in dän Atlantik dät britiske Uursee-Rebät fon do Falklound-Ailounde, wier Argentinien Ounspröäk ap stoalt.
Ferbiendengen ätter buute
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
|
Klik hier foar moor touheerige Mediendoatäie ap Wikimedia Commons. |