Näärwensälle

Uut Wikipedia
Bielde uut ju Groot-Brainge-Boarke fon een Muus

Een Näärwensälle wäd uk Neuron naamd.

Apbau[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Apbau fon een Näärwensälle


Die Säl-Lieuw[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Älke Näärwensälle häd aan Säl-Lieuw (Soma), dät is die plasmatiske Biriek uum dän Sälkääden. Dendriten un Axon heere deer nit tou. In dän Säl-Lieuw sunt buute dän Säl-Kääden noch uur Organellen, as toun Biespil dät (ruuge un glääde) Endoplasmatiske Retikulum, do Mitochondrien, die Golgi-Apparoat un uur.

Do Dendriten[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Do Dendriten, fon griechisk dendron, wät Boom hat, sunt fiene plasmatiske Fertwiegengen, do fon n Sällieuw uutgunge un uur Synapsen dän Kontakt tou uur Näärwnsällen häärstaale. Jo kriege Aktionspotentioale fon uur Sällen hiere Axone. Die Dendriten-Boom fon een moanskelke Näärwensälle kon mäd 100.000 bit 200.000 Spiere fon uur Näärwensällen in Ferbiendenge stounde.

Die Axon-Höäwel[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Ju Steede, wier die Säl-Lieuw in dät Axon uurgungt, dät is die Axon-Höäwel. Hier wäide postsynaptiske (ätter ju synaptiske Glieuwe kuumende) Potentioale in Aktionspotentioale uursät un oun dät Axon fääreroat.

Dät Axon[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Dät Axon is die loange "Stäit", die fon dän Säl-Lieuw uutgungt. Hier wäide do Aktionspotentioale uurdrain, bit oun't Eende wier Synapsen kuume un dät ap touken Sälle uurdrain wäd. Uumroat is dät Axon fon do Myelin-Skeeden, dät sunt Schwann-Sällen, do uum dät Axon wikkeld sunt. Twiske do Wikkelengen is Myelin, een Miskenge uut Oaiwiete un Phospholipide. Älke Schwann-Sälle uumwikkelt sowät aan Millimeter fon dät Axon. Ju Glieuwe twiske two sukke Myelin-Skeeden hat Ranvier-Snurring, uumdät dät so uutsjucht, as wan deer dät Axon iensnurd waas. Deertruch jumpje do Näärwen-Impulse fon Snurring tou Snurring (Saltatoriske Ärröögengslaitenge) wiertruch dät fuul gauer gungt as bie Näärwensällen sunner Myelin-Skeeden (do rakt it uk).

Ju Synapse[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Apbau fon een Synapse

Do Eendknoope, uk Axonterminoalen af präsynaptiske Eendigengen naamd (präsynaptisk hat "foar ju synaptiske Glieuwe") sunt do Knoope, wierfon een Signoal oun een uur Sälle fääremälded wäd.

Ju Synapse säärm is ju synaptiske Glieuwe, die Twiskeruum twiske dän Eendknoop un dän Dendrit fon touken Näärwensälle.

Die Eendknoop seendet Signoale uut (Dät sunt maasttieds chemiske Signoale) truch so naamde Boodenstoffe af Neurotransmitter.

Düsse Boodenstoffe wäide dan oun dän Dendrit fon touken Sälle fon Rezeptoren apnuumen, wiertruch dät Signoal fääremälded wäd.