Xōchimīlco
Xōchimīlco (ap Nahuatl: Xōchimīlco, Uutsproake [ʃoːtʃiˈmiːlko], spoansk: Xochimilco, Uutsproake: [sotʃiˈmilko][1]) is aan fon do 16 Stääddeele (Delegaciones) fon Mexiko-Stääd. Dät lait sowät 25 Kilomeetere suudaastelk fon ju Stäädmidde un uumfoatet een Flakte fon 118,6 km² mäd 415.007 Ienwoonere. Ieuwenske Xōchimīlco sälwen uumfoatet ju Delegación 93 litjere Täärpe. Touhoope mäd dän histoorisken Kääden fon ju Stääd is Xōchimīlco Waareldkultuuräärfgoud fon ju UNESCO un is däälich foaraaln foar sien "swimmende Tuune" bekoand.[2] Ju Histoorje fon Xōchimīlco gungt bit in präkolumbiske Tied tourääch, also noch eer Christoph Kolumbus ätter Amerikoa keemen is.
Fon Natuur uut lieuwje deer wüülde Axolotl in't Woater, man do sunt in Fräiegaid bienaist uutstuurwen. Waareldwied rakt dät oaber masse Axolotl in Aquarienhooldenge.
Histoorje
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Wier däälich Xōchimīlco lait, waas aleer die Xōchimīlco-See. Junner lieten sik al loange Ljuude deel, noch eer Xōchimīlco as Stääd gruunded wuuden is. In't 14. Jierhunnert begonnen do Ljuude mäd ju Technik, Flotte, do ap dän See swommen, mäd Mudde uut dän See tou bedäkken. So hieden jo swimmende Tuune.
Uk die Noome fon Xōchimīlco kumt uut dät Nahuatl, ju Sproake fon do ienheemske Indioanere, un belukt sik ap ju Tuunkeräi: xōchi(tl) hat „Bloume“, mīl(li) hat „Fäild“ un -co is een Lokoal-Suffix. Xōchimīlco lät sik also uursätte as „Steede fon dät Bloumenfäild“.
Do Wuttele fon do Plonten ap do swimmende Tuune groiden bolde truch bit ap dän Gruund fon dän See, so wuude Lound wunnen. Man twiske do Flotte bleeuw dät Woater, so äntstuude een Nätwierk fon Kanoale, dät Xōchimīlco bit däälich bestimt. Toufoarne aan wichtigen Stääd-Stoat (altépetl), wuude Xōchimīlco in't 15. Jierhunnert fon do Azteken ärooberd. Noch wilst ju Kolonioaltied un dän Ounfang fon ju mexikoanske Uunouhongegaid fersuurgeden do Fäildbuuren fon Xōchimīlco ju Befoulkenge fon Mexiko-Stääd mäd Ieten.
Bit däälich lieuwje in Xōchimīlco fjautien ferskeedene Indioaner-Foulke. Uk wan dät moor un moor urbanisierd wäd, bewoorje do tou groote Deele hiere oolde Kultuur. Bloot die noudelke Deel fon Xōchimīlco is ful in ju Stääd integrierd mäd fuul Bedrieuwe, do fon groote wirtskuppelke Betjuudenge foar dän Stääddeel sunt. Dät Bierichlound in't Suude juust so as die säntroale Seen-Beriek bilgje deerjuun dät grootste Natuur-Skuts-Rebät fon ju Haudstääd.