Oaiwiete
Do Oaiwiete ( feekelk Proteine, buute fon't roomelster Säspel Aaiwiete, Düütsk:Proteine, Eiweiße ) sunt uut Aminosüüren apbaude besunners groote Moleküle (Polypeptidkätten). Do spielje in dän Apbau fon alle Sällen ne wichtige Rulle.
Ruumte-Struktuur
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Ju Ruumte-Struktuur wäd apdeeld in Primär-, Sekundär-, Tertiär- un Quartär-Struktuur. Dät betjudt nit in älken Faal, dät n Protein bloot een fon düsse Struktuure hiede, noa, do Struktuure beskrieuwe bloot unnerskeedelke Oainskuppe fon ju Ruumtestruktuur. Fonsäärm rakt dät in dän Häärstaalengs-Ouloop fon Oaiwiete (Proteinbiosynthese) unnerskeedelke Stadien, deeroane mongs ju Aminosüüresequenz al deer is, man ju Fooldenge in ju Ruumte noch nit.
Primär-Struktuur
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Ju Primär-Struktuur fon n Protein beskrift ju Aminosüüre-Sequenz, dät hat, wäkke Aminosüüren in dät Protein sunt, un in wäkke Riegenfoulge. Wan deer bloot n gans litjen Unnerskeed twiske two Proteine is, sunt dät al two ferskeedene Proteine. Dät jält natüürelk uk foar do uur Struktuure.
Sekundär-Struktuur
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Ju Sekundär-Struktuur beskrift ju Ruumte-Struktuur fon aan spezifisken Ousnied fon dät Protein. So aan Ousnied kon as Helix (Moortoal:Helices), as Fooldblääd (düütsk:Faltblatt) af as n Strik (düütsk:Schleife) apbaud weese, wierbie dät fon Helices, Fooldbleede un Strieke moorere Varianten rakt.
Oafter rakt dät:
- α-Helix
- π-Helix
- 310-Helix
- β-Fooldblääd
- β-Strieke
-
Ne α-Helix in n Protein
-
N β-Fooldblääd in n Protein
Tertiär-Struktuur
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Ju Tertiär-Struktuur fon n Protein beskrift nu ju Ruumte-Struktuur fon dät heele Protein, wo dät uut do ferskeedene Sekundär-Struktuure as Helices, Fooldbleede un Strieke apbaud is.
Quartärstruktuur
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Ju Quartäärstruktuur beskrift, wo sik moorere Protein-Moleküle tou aan Komplex ounoardenje.