Fräiske Sproake

Uut Wikipedia

Dät Fräiske (dt. Friesisch) is ne Wäästgermaniske Sproake, wier uk dät Seelterske tou heert. Bit in dät säkstienste Jierhunnert waas dät Fräiske ju eepentlike Sproake fon Ferwaltenge un Gjucht in do fräiske Kustenlounde twiske dät Vlie in 't Wääste un ju Weser in 't Aaste. Ätters is ju Sproake in Aastfräislound uutstuurwen, man in Seelterlound is ju an 't Lieuwend blieuwen. Ju fräiske Sproake fon Wangerooge is eerste in do füüftiger Jiere uutstuurwen.

Sproaken[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Ieuwenske dät Seelterske rakt dät noch two uur fräiske Sproaken. So wäd dät Wäästfräiske boald fon sowät twäin träädel fon do 640.000 Ienwoonere fon ju holloundske Provinz Fryslân. Noudfräisk wäd boald fon sun 10.000 Ljuude in Noud-Fräislound ap ju Wäästkuste fon Släswiek-Holstein.

Biespiele[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Seeltersk Kop Stierne Ooge Noose Muule Tusk Keeuwe Sooke Tuddenge Oor
Wäästfräisk holle foarholle each noas mûle tosk kin wang sliep ear
Mooringer Noudfräisk hood foorhood uug noos müs täis kan siik teening uur
Föhring Noudfräisk hood braanj uug nöös mös tus kan sjuuk - uar

Allere Stadien[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Middelfräisk (fon 1550 bit 1800)
Dat is foarallen bewoard blieuwen truch do Apteekengen fon Johannes Cadovius-Müller uut Stedesdorf bie Esens (1691) un fon Westing (1688) un Witte (1720) uut dät Lound Wursten. Noch fuul moor is bekoand fon dät Wangeroogiske, dät bit 1950 besteen häd.
Ooldfräisk (bit 1550)
Siet sowät 1300 uurlääwerd foarallen in Gjuchtshondskrifte.
Äntstoundenge fon dät Fräiske
Noch aller Fräisk (Proto-Fräisk) is uurlääwerd wuuden in Runen-Ienskrifte do fon foar dät Jier 700 stamme skällen. Noch beeter kon me ju oolde Sproake kanne an oolde Steedenoomen, do eerste siet 700 spezifiske Luudärskienengen apwiesen dwo. Ju Äntstoundenge fon dät Fräiske skäl deeruum in ju Tied lääse.
Foarooldfräisk
Foar ju Äntstoundenge fon dät Fräiske skäl hier ne uur Sproake boald weese, ju Substroatsproake, uk Foarooldfräisk naamd.

Sjuch uk[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Ferwiese ätter buuten:[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]

Uur Fräiske Wikipedien:
Frysk (Wäästfräisk) Nordfrasch (Noudfräisk)