11. Januoar

Die alfte Januoar is die alfte Dai in dän gregorioansken Kalänner, somäd blieuwe noch 354 Deege (in Skaltjiere 355) bit tou dät Eende fon't Jier tou.

Foarfaale

• 381: Aþanareiks (in gotiske Skrift: 𐌰𐌸𐌰𐌽𐌰𐍂𐌴𐌹𐌺𐍃 ; ap düütsk bekoand as:Athanarich), die ferdrieuwene Häärsker fon dän gootisken Deelstom fon do Terwingen, kumt ätter Konstantinopel wai un wäd fon Kaiser Theodosius I. eerenfol apnuumen.
• 1055: Ätter dän Dood fon hieren Swoager Konstantin IX. wäd ju soogentichjierige Theodora III. foar dät twäide Moal Kaiserske fon dät Byzantienske Riek.
• 1158: Vladislav II. wäd toun Köönich fon Böömen wääld.
• 1636: In ju Slacht bie Haselünne in dän Trüütichjierigen Kriech winnt een sweedisk Regiment uur toalenmäitich uurlaine kaiserelke Troppen, uk wan die Uppermon fon do Sweeden, Dodo zu Innhausen und Knyphausen, al tou Begin fon ju Slacht tou Dood kumt.
• 1654: In dän Arauco-Kriech in dät Rebät, wier däälich Chile lait, kumt dät tou ju Slacht bie dän Río Bueno. As een Troppe fon sowät 900 spoanske Suldoaten touhoope mäd indioanske Hälpstroppen fon sowät 1500 Mon fersäike, uur dän Río Bueno tou kuumen, steete jo mäd sowät 3000 Mapuche-Indioanere touhoope. Do Mapuche winne ju Slacht.
• 1787: Wilhelm Herschel äntdäkt do bee grootste Mounen fon dän Planet Uranus, do leeter fon sin Suun John Herschel do Noomen Oberon un Titania kriege.
• 1827: Ju Stääd Bremen koopet fon dät Köönichriek Hannover Lound noudelk fon ju Geeste-Mundenge, uum junner in do Foulgejiere aan Seehoawen uun ju Stääd Bremerhoawen tou bauen.
• 1861: Alabama trät uut do Fereende Stoaten fon Amerikoa uut. Tjo Wieke leeter is dät Meebegruunder fon do Konföderierde Stoaten fon Amerikoa.
• 1866: Dät britiske Passagier-Skip London gungt wilst aan Stoarm in dän Gulf fon Biskaya unner. 220 fon do 239 Ljuude oun Boud stierwe.

Britiske Troppen marskierje in Zululound

• 1879: Ätter dän Ouloop fon een Ultimoatum, dät do Zulu nit ounnieme wüülen, marskierje britiske Troppen unner Frederic Thesiger, 2. Baron Chelmsford in't Köönichriek Zululound ien un beginne deermäd sunner Kriechsferkloorenge dän Zulu-Kriech.
• 1946: Enver Hoxha ropt ju Sosjoalistiske Foulksrepublik Albanien uut.
• 1949: Do toufoarne düütske Rebätte aastelk fon't Oder-Neiße-Skeed wäide unner poolske Ferwaltenge stoald.
• 1954: Bie Lawinen in' aastriekiske Buundeslound Vorarlberg rakt dät aaltouhoope 135 Doode, besunners läip is ju Katastrophe in ju Meente Blons in't Groote Walserdoal.
• 1964: In dän sonaamden Flaagenstried twiske Panama un do Fereende Stoaten fon Amerikoa, aan Twist uur ju Hoohaid uur ju Zone uum dän Panama-Kanoal tou, kumt ap Bidde fon Panama in ju Noacht tou dän 11. Januoar die UNO-Seekerhaids-Räid foar een Sunnersittenge touhoope. Man die Seekerhaidsräid beslut ätter kuute Beräidenge, dät hie noch outäiwe wol, wo do Fermiddelengen fon ju Organisatsjoon fon Amerikoanske Stoaten (OAS) uutgunge.
• 2002: Do eerste Fangene uut dän Afghanistan-Kriech, fangene Taliban un fermoudelke Liede fon Al-Qaida, kuume ätter dät US-amerikoanske Internierengs-Leeger Camp-X-Ray in ju Guantanamo Bay wai. Uumdät die Foargong foulkegjuchtelk un moanskengjuchtelk nit in Oardenge is, rakt dät internasjonoale Protäste.

Ju Elbphilharmonie

• 2017: Ju Elbphilharmonie in Hambuurich wäd eepend.

Doatum uunseeker

• 630: Muslime unner ju Fierenge fon Mohammed, dän jo as Prophet fereerje, ärooberje Mekka. Man deer wäd een heele Riege ferskeedene Doaten ounroat, buppedät is uunseeker, wäkken Kalänner domoals in Mekka bruukt wuude, sodät bie ju Uumereekenge in uus Kalänner noch moor ferskeedene Muugelkhaiden äntstounde. Düt hier is bloot een muugelk Doatum fon moorere in do Jiere 629 bit 630.

Tou Waareld keemen

Theodosius I., *347

• 347: Theodosius I., roomsken Kaiser
• 844: Abdallah fon Córdoba, soogenden Emir fon Córdoba
• 1395: Michelle de Valois, Härtsoginne fon Burgund
• 1464: Wichmann Kruse, düütsken Jurist, roomsk-kathoolsken Theologe un Juunstrieder juun ju Reformatsjoon
• 1638: Nicolaus Steno, deensken roomsk-kathoolsken Biskop un Natuurfoarsker
• 1650: Diana Glauber, niederloundske Moalerske in ju Gouldene Tied
• 1699: Christian Gottlieb Kluge (die Allere), düütsken evangelisken Theologe
• 1760: Oliver Wolcott jr., US-amerikoansken Politiker
• 1778: Henriette Jügel, düütske Moalerske
• 1793: Johanna Stegen, bekoand wuuden as "Häldenwucht fon Lüneburg" uumdät ju in 1813 Suldoaten in dän Kamp juun napoleoonske Troppen Patronen broacht häd.
• 1803: Giovanni Antonio Farina, italieensken roomsk-kathoolsken Biskop
• 1805: Johann Nepomuk Geiger, aastriekisken Moaler un Teekner
• 1810: Johann Ludwig Krapf, düütsken evangelisken Missionoar, Äntdäkker, Sproak-Foarsker un Afrikoa-Foarsker
• 1819: Karl Klein, düütsken roomsk-kathoolsken Biskop
• 1821: Carlo Laurenzi, italieensken Kardinoal
• 1827: Rainer fon Aastriek, aastriekisken Äärtshäärtsoch un Generoal
• 1838: Giovanni Cagliero, italieensken Kardinoal un vatikoansken Diplomoat

Elisabeth Järnefelt, *1839

• 1839: Elisabeth Järnefelt, jält as "Muur fon ju finniske Kunst un Kultuur"
• 1869: Gottfried Traub, düütsken evangelisken Pestoor un Politiker
• 1879: Hermann Mulert, düütsken evangelisken Theologe
• 1885: Alice Paul, US-amerikoanske Striederske foar do Gjuchte fon Wieuwljuude
• 1886: Elsa Rendschmidt, düütske Sköäwelerske
• 1890: Oswald de Andrade, brasilioansken Skrieuwer
• 1892: Valeska Gert, düütske Donserske un Skauspielerske
• 1892: Alice Haubrich-Gottschalk, düütske Dokterske
• 1893: Ellinor Aiki, estniske Moalerske
• 1899: Eva Le Gallienne, britisk-amerikoanske Skauspielerske, Regisseurinne un Produzentinne

Maurice Duruflé, * 1902

• 1902: Maurice Duruflé, frantsöösken Oargelist un Komponist
• 1903: Alan Paton, suudafrikoansken Skrieuwer un Kritiker fon ju Apartheid
• 1911: Nora Heysen, austroalske Moalerske
• 1913: Eduard Buess, Swaitser evangelisken Pestoor un Theologie-Professor
• 1915: Luise Krüger, düütske Speer-Smieterske
• 1918: Guo Wenzhi, chineesisken roomsk-kathoolsken Biskop
• 1921: Juanita M. Kreps, US-amerikoanske Wiertskups-Wietenskupperske un Politikerske
• 1923: Carroll Shelby, US-amerikoansken Motor-Spoartler, Spoartwoain-Konstrukteur un Unnerniemer
• 1931: Betty Churcher, austroalske Moalerske un Direktoorinne fon ju "National Gallery of Australia"
• 1934: Jean Chrétien, kanadisken Premierminister
• 1940: Andres Tarand, estnisken Politiker
• 1943: Oscar Bronner, aastriekisken Saitengs-Skrieuwer, Saitengs-Uutreeker un Moaler
• 1949: Bogdan Borusewicz, poolsken Historiker un Politiker
• 1951: Philip Tartaglia, skottisken roomsk-kathoolsken Äärts-Biskop
• 1952: Diana Gabaldon, US-amerikoanske Skrieuwerske
• 1954: Vicky Peña, spoanske Skauspielerske
• 1959: Richard Arnold, düütsken Politiker
• 1966: Kim Coles, US-amerikoanske Skauspielerske un Komikerske
• 1971: Mary J. Blige, US-amerikanische Soul- und R&B-Sjungerske
• 1975: Matteo Renzi, italieensken Politiker
• 1977: Anni Friesinger-Postma, düütske Sköäwelerske
• 1980: Christian Wetklo, düütsken Foutbaal-Spieler (in'e Doore)

Stuurwen

Theodosios die Koinobiarch, † 529

• 529: Theodosios die Koinobiarch, Eensiedeler-Mönk in Palästina, uurspröängelk uut Kappadokien (däälich in ju Turkäi)
• 705: Poapst Jan VI. (of "Johannes VI.")
• 1096: Adelheid II., Äbtissine fon Gandersheim
• 1148: Anselm de Craon, Benediktiner-Abt, apostoolsken Nuntius in Änglound, leeter "wäälden Biskop" fon London, man sunner aal do Wäien, do me gewöönelk as Biskop bruukt.
• 1141: Gebhard von Urach, Füürst-Biskop fon Straßburg
• 1268: Beneset d'Alinhan (okzitoansken Noome; uk wäil frantsöösk Benôit d'Alignan, Latiensk Benedictus de Alignano, of ap Seeltersk uursät Benedikt fon Alinhan), Biskop fon Marselha (okzitoansken Noome, frantsöösk: Marseille)
• 1344: Thomas Charlton, ängelsken Biskop
• 1372: Eleanor of Lancaster, ängelske Oadelige
• 1451: Wilhelm (III.) von Raron, Füürst-Biskop fon Sitten
• 1604: Johann Adam von Bicken, Äärtsbiskop un Kuurfüürst fon Mainz
• 1636: Dodo zu Innhausen und Knyphausen, aastfräisken Fäildheer in sweediske Tjoonste in dän Trüütichjierigen Kriech
• 1716: Marfa Matwejewna Apraxina, Zoarinne fon Ruslound
• 1827: Anna Vittoria Dolara, italieenske Nunne un Miniatuur-Moalerske
• 1837: François Gérard, frantsöösken Moaler
• 1868: Maria von Mörl, Suudtiroler Mystikerinne
• 1883: Jenny Longuet, düütske Skrieuwerske, Dochter fon Karl Marx
• 1923: Konstantin I., Köönich fon Griechenlound

Elfrida Andrée, † 1929

• 1929: Elfrida Andrée, sweediske Oargelistinne un Komponistinne
• 1941: Emanuel Lasker, düütsken Skok-Spieler un -Waareldmääster
• 1964: André Jullien, frantsöösken Kardinoal
• 1966: Alberto Giacometti, Swaitser Bieldehauer, Moaler un Grafiker
• 1980: Celia Sánchez, kuboanske Revolutsjonäärinne un Politikerske
• 1988: Robert F. Kennon, US-amerikoansken Politiker
• 1998: Cecilia Banu, sowjetiske / ruske Iroanistinne, Dichterske un Uursätterske
• 1999: Naomi Mitchison, skottiske Skrieuwerske un Dichterske
• 1999: Josefina Plá, spoansk-sproakige Skrieuwerske un Dichterske
• 2000: Helena Carter, US-amerikoanske Skauspielerske]]
• 2001: Dorothy M. Horstmann, US-amerikoanske Dokterske un Wietenskupperske in dät Fäild fon Virologie un Epidemiologie
• 2001: Lorna Sage, ängelske Literatuur-Wietenskupperske, Literoar-Kritikerske un Skrieuwerske
• 2002: Peggy Antonio, austroalske Cricket-Spielerske
• 2003: Joachim Ritzkowsky, düütsken evangelisken Pestoor
• 2003: Ruth Feldman, US-amerikoanske Dichterske un Uursätterske
• 2003: Marianne Türk, aastriekiske Bäidensdokterske un Euthanasie-Ferbreekerske in ju Nazi-Tied.
• 2004: Elza Mayhew, kanadiske Kunstlerske
• 2005: Miriam Hyde, austroalske Musikerske, Komponistinne un Dichterske
• 2005: Thelma White, US-amerikoanske Skauspielerske
• 2006: Mark Sopi, roomsk-kathoolsken Biskop fon Pizren in dän Kosovo

Edmund Hillary, † 2008

• 2008: Edmund Hillary, näiseeloundsken Bierichstieger, touhoope mäd Tenzing Norgay Eerstbestieger fon dän Mount Everest
• 2009: Quirino De Ascaniis, italieensken roomsk-kathoolsken Pestoor un Missionoar in Hongkong
• 2009: Pio Laghi, italieensken roomsk-kathoolsken Kardinoal
• 2009: Pat Lindsey, US-amerikoanske Politikerske
• 2010: Kurt Liebhart, aastriekisken Kanu-Spoartler
• 2010: Miep Gies, aastriekisk-niederloundske Hälperske fon Anne Frank
• 2011: Barbara Clayton, ängelske Pathologinne
• 2012: Steven Rawlings, britisken Astrophysiker
• 2013: Mariangela Melato, italieenske Skauspielerske
• 2013: Aaron Swartz, US-amerikoansken Programmierer, Skrieuwer un "Hacktivist"
• 2014: Keiko Awaji, japoanske Skauspielerske
• 2014: Mora Windt-Martini, düütsk-rumäänske Hondbaal-Spielerske

Ariel Scharon, † 2014

• 2014: Ariel Scharon, israelisken Generoal un Politiker
• 2015: Anita Ekberg, sweediske Skauspielerske
• 2016: Albert Onyembo Lomandjo, kongoleesisken roomsk-kathoolsken Biskop
• 2017: Victor Griffin, irisken anglikoansken Pestoor un Theologe
• 2017: Kenyon Wright, skottisken Politiker un Pestoor fon ju Skottiske Episkopoal-Säärke (ju heert tou ju anglikoanske Meenskup)
• 2018: Sumiko Iwao, japoanske Psychologinne
• 2019: Elaine Koppelman, amerikoanske Mathematikerske
• 2019: Charles Soreng, indisken roomsk-kathoolsken Biskop
• 2019: Sue Povey, britiske Genetikerske
• 2020: Sabine Deitmer, düütske Skrieuwerske

Doatum Unseeker

• twiske 140 un 142, touminst is sin Fierdai ap dän 11. Januoar: Hyginus, Biskop fon Room (dät sälge Boantje wäd leeter as "Poapst" beteekend, man noch nit tou sien Tied);